Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HISTORIAKULTURYUMYSŁOWEJWEUROPIE...
23
zesztuką,mitologią,naukąiedukacją,muzykąiżyciemcodzien-
nym.Zdecydowanieprzeważająpracezbiorowe,wśródktórychrozle-
głościątematykiiszczegółowościąwyróżniasięHandbookofMedieval
Culture54.Przynosionwtrzechtomachopracowanieponad70zagad-
nień,zktórychwiększośćmożnauznaćzaprzynależnedobardzoszero-
korozumianejkulturyumysłowej.Niezwykleczęstesąteżhistorycznie
ujętekulturyróżnychkrajówlubichgrupnależącychdojednegojęzy-
ka(np.niemieckojęzycznych).Wwiększościobejmujątakżewczesne
średniowiecze.
Kulturawczesnośredniowiecznazostałaprzedstawionawniektórych
pracachwyżejjużomówionych,aznowszychpozycjicałościowoscha-
rakteryzowalijąAntonGrabner-Haider,JohannMaier,KarlPrenner55.
NoweanalityczneujęciehistoriikulturEuropyograniczoneczasowodo
wczesnegośredniowieczazaprezentowałaJuliaM.H.Smith56.Nowość
poleganapostawieniuwcentrumrozważańkulturyrozumianejjako
wyrazznaczeń,spostrzeżeńiwartościkształtującychobrazświataipo-
rządkującychdoświadczenie,awkonsekwencjidecydującycholudz-
kichczynach.Zatemludzkiedziałania,aniebezosobowetendencje,
decydująodokonującejsięwówczastransformacji.Drugimwyznaczni-
kiemjestwiększezwrócenieuwaginarelacjemiędzyjęzykiemtekstów
arzeczywistością.Podkreślaautorkatakżezróżnicowaniecechujące
różneobszaryówczesnejEuropy,którewwieluaspektachzakończyło
sięwXIw.
Bliższegookreśleniawymagająwłaściwiewszystkiekategorieipoję-
ciazzakresukultury,tworzącewniniejszejpracypewiensystem.Podej-
mującsięprzedstawieniakulturyumysłowej57wczesnośredniowiecznych
54
HandbookofMedievalCulture.FundamentalAspectsandConditionsoftheEu-
ropeanMiddleAges,red.A.Classen,Vol.1-3,Berlin-Bo§on2015.Zinnych
wyróżniająsię:HisoryofHumanity,Vol.IV:FromtheSeventhtotheSixteenth
Century,red.M.A.Al-Bakhit,L.Bazin,S.M.Cissoko,współred.M.S.Asimov,
A.Gieysztor,I.Habib,Y
.Karayannopoulos,J.LitvakKing,P.Schmidt,Routledge
1996;TheLongMorningofMedievalEurope.NewDirectionsinEarlyMedieval
Studies,ed.J.R.Davis,M.McCormick,Aldershot-Burlington2008.
55
56
Zob.przypis44.
J.M.H.Smith,EuropapoRzymie.
57
Używasiętakżezbliżonegoznaczeniowoterminu„życieintelektualne”,zob.np.:
R.C.Dales,TheIntellectualLifeofWesernEuropeintheMiddleAges,którywydaje
