Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
LITERATURAGRECKA
20
zwłoki.JednakkiedyojciecHektora,staryPriam,przychodzidonamiotuAchillesa,
błagającowydanieciałasyna,wsercubohateranastępujeprzemianaigniewmija.
Achillesoddajeciałozbolałemustarcowi.Poematkończysięopisempogrzebu,który
TrojaniewyprawiająHektorowi.
PrzezwprowadzeniewieluepizodówopóŹniającychakcję(tzw.retardacje),Homer
stworzyłogromnypoemat.NieograniczyłsiętylkodoopowieściogniewieAchillesa,
aleprzedstawiłwsposóbszczególniewyrazistyzapasyGreków-AchajówzTrojanami,
toczonenarówninieSkamandraozdobyciegroduTroja,któregorychłyupadekkilka-
krotniezostałzapowiedzianywutworze.
OgenialnościtwórcyIliady,cojużpodkre-
[...]wyższośćboskiegotalentuHomeranadinnymi
twórcamiobjawiasięrównieżiwtym,żenieusiło-
śliłwPoetyceArystoteles,świadczyfakt,że
wałonprzedstawićcałejwojnytrojańskiej,chociaż
nieopisałonpokoleiprzebiegudziesięcio-
miałaonaswójpoczątekikoniec,bobyłabyto
letniejwojnytrojańskiej,alewybrał50dni
opowieśćzbytobszernainiełatwadoogarnięcia
zostatniegorokuwojny,aprzedstawiłje
wcałości,bądź–przyzachowaniuodpowiedniego
tak,żeprzybliżyłczytelnikowiatmosferę
rozmiaru–zbytzawikłanazewzględunawielką
różnorodnośćmotywów.Wybrałwięctylkojeden
wojenną,panującąpodobleganąTroją
moment,awieleinnychzdarzeńztejwojnywyko-
iwewnątrzTroibardziejsugestywnie,niż-
rzystałjakoepizody,którymi–jaknp.Katalogiem
bytouczyniłwszczegółowejnarracji.
okrętów–urozmaiciłswójpoemat.
Poematzadziwiawielkąsymetriąbudo-
(Arystoteles,Poetyka23,tłum.H.Podbielski)
wy.Ostatniaksięga(XXIV)odpowiada
księdzeI.WksiędzeIAchilleszostałogar-
niętygniewemichęciązemsty,wksiędze
XXIVAchilleswyzwalasięzuczuciagniewu.Symetrię,świadomytrudkompozycyj-
ny,widaćnawetwkonstrukcjiiwrozmieszczeniuposzczególnychscenpoematu.Sce-
nybitewzostałyrozdzielonescenamiDpokojowymi”.Symetriędostrzegasięrównież
wsamymopisiebitew:każdazaczynasięobrzasku,akończyzzapadnięciemnocy.
WmomentachdecydującychwłączaHomerdonarracjirozbudowaneporównania
podkreślającefazytoczącejsięwalki.Jednolitośćdziełaujawniasięnietylkowkom-
pozycji,lecztakżewjednolitościcharakterówpostaciiwłączonychdoakcjibogów
(zktórychjednisąpostronieGreków,drudzypostronieTrojan).KażdazpostaciIlia-
dyjestodrębnąindywidualnością,każdadziałazgodniezeswoimcharakterem.
Iliadajestpoematemwojennym–opowieściąowojnietrojańskiej,natomiastakcja
OdyseitoczysięjużpozburzeniuTroi.
GłównymmotywempoematusąprzygodypowracającegozTroidodomukrólaIta-
ki,Odyseusza,jednegozgłównychbohaterówgreckichwczasiewojnytrojańskiej.
Dziękilicznymiciekawymepizodomopowieśćowędrówcerozrastasięwliczącą
24księgi(podziałprzeprowadzonyprzezuczonychaleksandryjskich)epopeję,biorącą
swójtytułodgłównegobohatera.Akcjapoematuzaczynasięwdziesiątymrokutu-
łaczkiOdyseuszaitrwa40dni.Owszystkichpoprzednichprzygodach,odpierwszego
rokuwędrówkipomorzu,dowiadujemysięzustsamegobohatera,gdyopowiadaon
oswoichnieszczęściachnadworzekrólaFeakówAlkinoosa(księgaVIII).Kompozy-
cjapoematujestbardzokunsztowna.Pierwszych12ksiągzawieraopiswędrówekOdy-
seusza,drugie12przedstawiawypadkinaItacepopowrocieOdyseuszadoojczyzny
orazzabiciegnębiącychjegożonę,Penelopę,zalotników.KsięgiI–IVopisująpodróż
