Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dante
Alighieri
35
udziałwbezskutecznychpertraktacjach,jakieemigranciBialiprowadzązwładza-
miflorenckimiwzamiarzepowrotudomiasta.Zaczynapracęnaddwomatrakta-
tami,Devulgarieloquentia(Omowiepospolitej)iBiesiadą(Convivio),oraz–być
może–nadPiekłem,pierwszączęściąBoskiejKomedii.Wlatach1305–1309trafia
kolejnonadworyGherardadaCaminowTrevisoiScrovegnichwPadwie,potem
doBolonii;odwiedzateżWenecję,NeapoliLukkę,gościumargrabiówMalaspi-
nanapograniczuToskaniiiLigurii.Między1308a1310r.docieraprawdopodob-
niedoParyżaipodejmujestudianaSorbonie;studiowaćmiałrównieżwBolonii.
W1310r.,gdydoWłochwkraczacesarzHenrykVIIiflorenccyBialiodzyskują
nadzieję,Dante–jużnaterenieToskanii–apelujewliścieAiSignorieComuni
ePopolid’Italia(Dowładców,komuniludówItalii),abyżyczliwiegoprzyjęli.Pod-
czastoczącychsięwalkmiędzycesarzemagwelfamiiprzewodzącymimkrólem
NeapolupoetaprzebywaprawdopodobnienadalwewschodniejToskaniijako
gośćjednegoztamtejszychfeudałów,hrabiegoGuidi;piszewtedyzapewneDe
monarchia(Omonarchii)ikończyCzyściec,drugączęśćBoskiejKomedii.Ogłoszona
w1311r.weFlorencjiamnestiadotyczywieluwygnańców,alenieDantego.Nie
przyniosłamukorzyścitakżekolejnaamnestiaw1315r.,boodmówiłprzyznania
siędowinyizapłaceniagrzywny;władzeflorenckiepotwierdzająwtedywyrok
śmierci,obejmującnimrównieżsynówpoety.Nagłaśmierćcesarzaw1313r.po-
łożyłakresjegonadziejomnalepszejutro.Do1318albo1319r.gościgowWero-
nieCanGrandedellaScala;wlatach1315–1317piszetrzeciąiostatniączęśćBoskiej
Komedii–Raj.W1319r.zamieszkałuwładcynadadriatyckiejRawenny,Guida
NovelladaPolenta.W1320r.przedstawiłpubliczniewWeronieswojąrozprawę
Quaestiodeaquaetterra(Zagadnieniewodyiziemi).NadBoskąKomediąpracował
niewątpliwiedokońca.Zmarłniespodzianie14września1321,wracajączWene-
cji,dokądwysłałgonarokowaniazsenatemrepublikiGuidoNovello.Zostałpo-
chowanywRawennie,gdziepodziśdzieńznajdujesięjegogrób.
WykształceniezawdzięczaDantewpierwszymrzędzieBrunettoLatiniemu,
któryuczyłgoretorykiizapoznałzklasykamirzymskiejstarożytności,atakże
uświadomiłmu,jakważnarolaprzypadawmiejskiejkomunieintelektualiście
świeckiemu,którywinienupowszechniaćwiedzęwśródwspółobywateli.Bardzo
istotneznaczeniemiałoteżwjegomłodościspotkaniezGuidoCavalcantim,któ-
ryprzyczyniłsiędopowstaniaŻycianowego;jednakżeDanteoddaliłsiępóźniej
odprzyjaciela,zamykającegosięstopniowowkręguwłasnychpoglądówoawer-
roistycznym,awięcgraniczącymzherezjąpodłożu(sprzecznośćmiędzyfilozofią
ateologią,międzyrozumemawiarą).PostawęDantegojakopolitykacechuje
przedewszystkimtroska,wywołanapogłębiającymsiępodziałemflorenckiejspo-
łeczności,walkąstronnictwBiałychiCzarnych–wynikiemwaśnimiędzydwo-
mapotężnymirodami,CerchichiDonatich.Byłzdecydowanieprzeciwnypry-
watnymwojnom,dyktowanymprzezwłasneinteresy,gdyżpolitykęutożsamiał
zesprawowaniemprawowitejwładzydladobraogółu.Takisamcelprzyświecał
mupodczasposelstwadoBonifacegoVIII,któregopolityczneambicjemiałyza-
ważyćwdecydującysposóbnajegodalszymlosie,bowiemzwycięstwoCzarnych,
którepapieżumożliwił,zamknęłomudrogępowrotudorodzinnegomiasta.