Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
próbąwypełnieniatejluki.Jejpodstawowatezazakłada,żewkata-
lońskimdyskursienacjonalistycznymprzeszłośćstałasięgłównym
instrumentemnarodowejemancypacji.Dziejesiętak,ponieważ
dzisiejszynacjonalizmkatalońskijestexdefnitionenacjonalizmem
opartymnahistorii,którapoddawanajestmanipulacji.WKatalonii
historiajestwłaściwiepisanaiopowiadanananowo,zmieniając
sięwmniejlubbardziejczytelnyBaudrillardowskisymulakr,stając
sięznakiem,którynieodwołujesiędorealnieistniejącejprzeszłej
rzeczywistości.Jesttootyleistotne,żenabazieokreślonejwizji
przeszłościdoszłodoukształtowaniasiękatalońskiejpamięcihisto-
rycznej,którajestpamięciązranioną
9
.Mówisięwręczonchorobach
przeszłości”10,naktórecierpiKatalonia.
Biorącpoduwagępowyższe,wswojejksiążcestaramsiępoka-
zać,jakwieluintelektualistów
11
katalońskichrealizujeto,coErnst
Cassirer(1874–1945)nazwałnzdobyciemświatahistorycznego”
12
,
9Ozwiązkachmiędzyhistorią,pamięciąipolitykąwKataloniizob.Kubiaczyk
2015.ZasprawątychpowiązańwKataloniibyciehistorykiemoznaczabyciepa-
triotą,apatriotyzmsprowadzasiędonacjonalizmu.Ponieważsporyoprzeszłość
dająosobieznaćnakażdymkroku,niebędzieprzesadywstwierdzeniu,żehistoria
wKataloniimacharakter–żeposłużęsięokreśleniemMarcinaKuli–ngorącego
kartofla”.Kula2011,s.167.
10PortaPerales2000.
11
Mamświadomość,żeużywanietegookreśleniadziś,kiedyrolaintelektualistów
sięzdewaluowała(zob.Furedi2008),możebudzićwątpliwości.Istniejąjednakco
najmniejdwapowody,bywtymprzypadkujegostosowanieuznaćzazasadne.Oba,
wpewnymsensie,mającharakterhistoryczny.Popierwsze,jeślizgodzimysię,żein-
telektualiścinależąjużdoprzeszłości–zwykleuważasię,żeznaczącąrolęodgrywali
wokresieodkońcaXIXwiekudolat80.XXwieku(por.Balcells2010,s.10)–toau-
torzynajważniejszychanalizowanychprzezemnietekstówmieszcząsięwtejgrupie.
Podrugie,powszechnyjestrównieżpogląd,żemiejscetradycyjnychintelektualistów
(filozofów,historyków,powieściopisarzy,poetów,artystówitd.)zajęlidziśróżnej
maścieksperciispecjaliści(politycy,dziennikarze,prawnicyitd.).Toznichrekrutują
sięnelitysymboliczne”,któreoddająsięreprodukowaniudyskursudominacji.Za
sprawąichpreferencyjnegodostępuczyteżkontrolidyskursupublicznegowładza
nsymboliczna”umożliwiakontrolęnadnumysłempublicznym”,apośredniokontrolę
tego,cospołeczeństwomyśliiczyni(vanDijk2009,s.25,36).Wtymkontekście
jużw1927rokuJulienBenda(1867–1956)wesejuZdradaklerków(wyd.pol.2014)
pisałonzdradzieintelektualistów”,którzyabdykowalizeswojejfunkcjikrytycznejna
rzeczpoparciadlaideologiiipolitykinacjonalistycznej.PrzykładKataloniidowodzi,
żediagnozafrancuskiegofilozofajestwciążaktualna.Jakpokazujęwmojejksiążce,
katalońskieelitysymboliczneotwarciesympatyzujązideologiąnacjonalistyczną
ibezkrytyczniepopierająrealizowanyprzeznacjonalistówprojektpolityczny.
12Cassirer2010,s.180.
17
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
