Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ukaranychzapodniesieniecennacukier.Wichobroniestanęli
duchowniszyiccy,którzyzebralisięwMasdżed-eSzah,głównym
meczeciemiasta.Następnieprotestującyprzeszlidosanktuarium
SzahAbdolazimnaprzedmieściachmiasta,gdziewysunęliżądanie
dymisjipremieraAbdolmadżidaiinnychministrówjegorządu,
odwołaniagubernatoraTeheranuorazodsunięciaodstanowisk
belgijskichurzędnikówcelnych.Protestującychpoparłaczęść
dworu,wtymnastępcatronuMohammadAliMirza.Ponieważruch
protestuprzybierałnasile,szachzgodziłsię12stycznia
1906r.rozpatrzyćpostulatyprotestujących.Wśródnichbyłtakże
projektutworzenieorganuwładzyprzedstawicielskiej,który
sprawowałbynadzórnadrządemiwskładktóregoweszliby
przedstawicielekupców,posiadaczyziemskichiduchowieństwa.
Wkwietniu1906r.zinicjatywypremieradoszłodospotkania
zprzedstawicielamiprotestujących,naktórympadłapropozycja,
abynowaradaustawodawczasprawowałakontrolęnietylkonad
rządem,aleiszachem.Propozycjeopozycjizostałyjednak
odrzuconeprzezrządiwtejsytuacji10czerwcadoszłodonowych
starćulicznych,wtrakciektórychzginęło21duchownychszyickich.
Wobawieprzedprześladowaniamitysiąceduchownychzcałego
państwaudałosiędoKomu,ośrodkareligijnegoznajdującegosię
145kmodTeheranu.19lipcadoposelstwabrytyjskiego
wTeheraniezaczęliprzybywaćkupcy,rzemieślnicyiduchowni,
gdyżjakozaangażowaniwdziałalnośćprzeciwkorządowi,balisię
oswojeżycie.Istniałobowiemprzekonanie,żewładzeniecofnąsię
nawetprzedszturmemnameczety,abyzgnieśćruchopozycyjny.
Wkrótcenaterenieposelstwakoczowałoprawie14tys.
uciekinierów.Domisjisprowadzonoolbrzymiekotłydogotowania
żywności.Jednaknaprzełomielipcaisierpniawładzezdecydowały
siępójśćnaustępstwa.Stałosiętakwnastępstwienacisków
dyplomacjibrytyjskiejnaszacha,abyrozwiązałnabrzmiałą
sytuację.Dyplomacjarosyjskazachowywaławtymczasie
neutralność,coocenionojakobrakpoparciadlawładz.Najpierw
29lipcadodymisjipodałsiępremierAbdolmadżidEjnod-Doule.
Następnie,5sierpnia,szachwydałdekretpowołującydożycia
Madżles.18sierpniamodżtahedzizaczęlipowracaćzKomu
