Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nim,niejestsprawąludzi,aumysłludzkiniejestwstanietegoogarnąć.
2.<Wszechświat>jestświęty,wieczny,bezkresny,wszystekwewszystkim,
wistociezaśsamjestcałością,nieskończony,chociażpodobnydoskończo-
nego,wszystkookreślając,sampozostajenieokreślony,zawierawszystko,co
istniejenazewnątrzorazwewnątrz,ijestjednocześniedziełemnaturyoraz
samąnaturą.3.Szaleństwemjestto,żeniektórzyodważylisięzbadaćjego
wymiaryijeogłosić,ainni3zkolei,powołującsięnanichalbowykorzystu-
jącichwyniki,twierdzili,żeistniejenieskończonailośćświatówidlatego
należywierzyćrównieżwnieskończonąilośćnaturlubjeżelionewszystkie
mająjedną<naturę>,wtylesamosłońc,księżycóworazinnychogromnych
iniezliczonychciałniebieskich,którewnaszymjednymświeciewystępują
wwielkiejilości.Jakbytesamepytanianienasuwałysiępozakończeniu
rozważania,w<naszej>potrzebiejakiegośkresu,lubjeślitęnieskończoność
możnaprzypisaćnaturze,stwórczyniwszechrzeczy,jakbyniebyłołatwiej
dopatrywaćsiętejnieskończonościwjednym,zwłaszczatakwielkimdzie-
le.4.Zaszaleństwo,zpewnościązaszaleństwonależyuznaćwychodze-
niepozawszechświatibadanietego,cojestpozanimwtakisposób,jakby
wszystko,cosięwnimznajduje,byłojużdobrzeznanelubjakbyktoś,nie
znającwłasnejmiary,byłzdolnypodaćmiaręczegośinnegolubjakbyludzie
moglidostrzecto,czegoniemawsamymwszechświecie.
2
5.Otym,żewszechświattworzykulęnapodobieństwodoskonałegookrę-
gu(orbis)
4
,świadczyprzedewszystkimsamanazwaorazto,żeludziezgodnie
nazywajągookręgiem,atakżeprzemawiajązatymdowody,ponieważtaka
bryłanietylkonachylasiękusobiewszystkimiczęściami,nietylkosamasie-
biepodtrzymuje,samasiebieopasujeiobejmuje,niepotrzebującżadnego
spoiwa,niekończysięaniniezaczynawżadnejswojejczęści,aponadtojest
najodpowiedniejszadlaruchu,gdyżwkrótce
5
okażesię,że<wszechświat>
wgórzesięobraca,lecz<jegokulistość>potwierdzająrównieżnaszeoczy,
ponieważ,skądkolwiekspojrzymy,<zawsze>znajdujemysiępodpółkolistym
sklepieniem,cowprzypadkuinnegokształtubyłobyniemożliwe.
3
6.Zatemwtakimkształcieodwiecznyibędącywruchu<wszechświat>
obracasięzniewyobrażalnąprędkością<wokółwłasnejosi>wciągu24go-
55
