Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
toku,rzekiczyjezioraalbonapolaniezsosnamilubbambusami,bysłużyłyłącze-
niusięznaturąpoprzezkontemplacjęzgodniezideątaoizmu.Wotoczeniupała-
cówpowstawałyobszernezałożeniaogrodowebogatowyposażone;wnajwiększych
urządzanotakżezwierzyńce.
PoupadkudynastiiTang,wEpocePięciuDynastii(907–960),wzałożeniach
ogrodowychzaznaczyłosięzwiększenieznaczeniakwiatów,drzewikrzewów.
SprzyjałotemuustaleniesięwXw.symbolicznegoznaczeniaróżnychroślin,pta-
kówiinnychzwierząt.Kwiatyiroślinnośćwogrodach–traktowaneprzezChiń-
czykówjakoprzemijająceikrótkotrwałe–stanowiłydrugorzędneelementykom-
pozycjiprzestrzennej,natomiastmiałypodstawowąwartośćjakosymboleitoczę-
stoznaczniewiększą,aniżeliichwaloryplastyczne.Wniektórychkompozycjach
ogrodowych,zwłaszczamałych,krzewykwitnące(dziękiswojejsymbolice)odgry-
wałyrolęznacznieważniejsząniżwogrodachZachodu.Głównawartośćroślin
wogrodziechińskimwynikałazłączeniaichwłaściwościprzyrodniczychiuroku
pięknanaturalnegozeznaczeniempoetycznymlubsymbolicznym,powiązanym
zideąiformążyciapowszechnegowświecieorazdoktrynamireligijnymi.
WielkąpopularnośćwChinachkwitnieniaśliw–jakwJaponiikwitnieniawi-
śni–przypisujesięukazywaniusiękwiatówwczesnąwiosną,kiedyziemiaczęsto
jestjeszczepokrytaśniegiem.Kwiatyśliwyzostałyuznanejakozwiastunwiosny
ipierwszyznakbudzącegosiężycia.Zewzględuprzedewszystkimnatoznaczenie
symboliczne,śliwybyływprowadzanedoogrodów.Ichsymbolicznośćpodkreślają
takżeprzepisycodomalarskiegosposobuprzedstawiania.Wymagałyonekontra-
stowegozróżnicowaniastaregoisękategopniaorazgłównychkonarówzmałymi,
świeżymigałązkami–pełnymiukrytejsiłyżyciowej,jakteżzdelikatnością,paste-
lowąbarwąiurokiemkwiatów.Ważneznaczeniesymbolicznemiałyteżbambus
orazsosna.Bambusdziękiswejgiętkościiwytrzymałościpotęgującejsięwraz
zwiekiemsymbolizowałtrwałąprzyjaŹń,asosna–stałośćisiłęcharakteru.Często
spotykanewogrodachpołączeniasosnyzeskałamistanowicharakterystyczne,
azarazemharmonijneplastyczniepołączenie.Zinnychroślinorchidea,ceniona
szczególniezewzględunadyskretnyzapach,stałasięsymbolemurokukobiecego;
chryzantemywwielkiejróżnorodnościodmian,wnoszącedojesienibogatepiękno
lata,symbolizowałydługieżycie;peonia–zajmującalatemczołowemiejscewśród
kwiatów–byłauważanazakwiatkrólewski,stanowiącysymbolmaterialnegodo-
brobytu,zdrowiairadości.
Szczególnąpozycjęwśródroślinkwiatowychmiałlotos,zarównozewzględu
naswojeatrakcyjne,duże,białeiwonnekwiaty,jakisymboliczneznaczenie.Sym-
bolizujeonbowiemnajbardziejszlachetneposzukiwaniaduchowejczystości
iprawdy.Wyrastajączmułu,będącegoaluzjądoświatamaterialnego,poprzezwo-
dę–wyrażającączynnikemocjonalny,wydostajesięlotosnapowierzchnięwody
kuświeżemupowietrzu,czyliświatuduchowemu,abyrozkwitnąćwsłońcu.Roz-
wójlotosustanowiilustracjęrozwojuirozkwitaniaumysłuludzkiego,aletakżena-
turyBuddy.SymbolizmroślinwEpocePięciuDynastiistanowikontynuacjętra-
dycjitaoistycznejibuddyjskiej,żywejiwpóŹniejszychokresach.Znalazłotoswo-
jeodbiciemiędzyinnymiwwielutraktatachozakładaniuogrodów,szczegółowo
13
