Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zupływemczasuumacniałyonetendencjędoutożsamianianarodu
zdominującąwśródniegowiarą,zwłaszczawokresachkryzysów.
Trzystalattemu,kiedynajazdszwedzkizagroziłwymazaniem
niepodległejPolskizmapy,nagłeodwrócenielosówwojnywczasie
oblężeniaklasztoruwCzęstochowieogłoszonocudembożym.Matka
BoskaCzęstochowskastałasięświętąbohaterką,apielgrzymowanie
dojejświętegoobrazunadalpozostajedlaPolakówwyrazemoddania
ojczyźnieireligii.Dodzisiajsłowamodlitwygłoszą:„Maryjo,
KrólowoPolski”.
Wojnaeuropejska,konfliktywewnętrzneiwieczneproblemy
znastępstwemtronuwPolscedoprowadziłydotrzechrozbiorów
wlatach1772,1793i1795.WichwynikuRosja,PrusyiAustria
zdołałypożrećcałąPolskę,wymazujączmapy.Centralnaczęść
krajuprzeżyłakrótkiokreswytchnieniaodniewoli,gdynawschodzie
zabłysłagwiazdaNapoleona.Grupapolskiejszlachtypomogła
podsycićuczuciecesarzadoichkraju,którespersonalizowałosię
wosobiepięknejMadameWalewskiej.Jejmążpoświęciłsiędladobra
kraju,oddającswojąmałżonkęNapoleonowi.Miłośćpozwoliłajednak
osiągnąćtylkoprzejściowezwycięstwo.Cesarzupadł,awrazznim
ostatniskrawekniepodległejPolski.
Przez123lataniebyłożadnejPolski,pozatą,którąludzie
zachowaliwewłasnejpamięci.NaterenachzajętychprzezMoskwę
carowieprowadzilipolitykęenergicznejrusyfikacji,usiłując
jednocześnienarzucićprawosławie.Prusyrównieenergicznie,chociaż
nietakbrutalnie,usiłowałygermanizowaćswojączęśćPolski.Austria
byłanajłagodniejszymzokupantów,aletakżebyłaokupantem.
TowłaśniewtymokresiepodziałuiujarzmieniaKościółstałsię
swoistymsanktuariumtożsamościnarodowej,schronieniemoraz
strażnikiemjęzykaikultury,którebyłyspecyficzniepolskie.Część
dzieciuczyłasięwszkoleporosyjsku,aczęśćponiemiecku,ale
katechizmodmawiałypopolsku.DziękiKościołowipoczucietrwania
narodupozostawałociągleżywe.
Jakgorącybyłnadalżarpolskiegopatriotyzmu,okazałosięw1918
roku.Car,kajzeriaustriackicesarz,czylitrzejwładcyPolski,
wkompleciezostalizmieceninaśmietnikhistoriiprzezzawieruchę