Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Historiapodlaskichsmaków
okołostuegzemplarzyprzęślików.OsadatawVIII-IXwiekubyławykorzystywanasporadycznie5,coświad-
czyofalowymcharakterzeosadnictwa.
NatereniePodlasiaśladyosadnictwazVIIIwiekustwierdzonoteżnadNarwiąwDoktorcachwgminieSuraż,
gdziewgrobiekurhanowymznalezionofragmentdatowanejnateczasyceramiki.WSurażunatrafonoteżnaosa-
dęjednodworczą,awniejbudynekgospodarczy-półziemiankę,któregochronologięnapodstawieznalezionego
tammateriałuceramicznegookreślononaVIII-IXw6.
Toczasyniebezpiecznedlaosadnictwa.NajwięcejspustoszeniaczyniliJaćwingowiezapuszczającysięażpod
Drohiczyn.DlategoteżdoXwiekuosadnictwomacharakterfalowy.
Zbieractwo
Wczasachprzedtworzeniemsiępierwszychstrukturpaństwowościpolskiej,nazachodnichterenachnieźle
rozwiniętebyłorolnictwo,jednakosadnictwowschodnieopartebyłonagospodarcełowiecko-zbierackiej
zuzupełnieniemohodowlę,pasterstwoimałeuprawyprzyzagrodowe.
Zanimnasiprzodkowiewykarczowalilasy,zaoraliłąki,częstoigęstosięgalidotejnaturalnejspiżarni,
jakąbyłlas.Mimowieluniebezpieczeństw,któreczyhaływostępachpuszcz,wartobyłozaryzykować,gdyż
puszczańskaspiżarniawypełnionabyłapobrzegi.
AjakwyglądałakwestiazbieractwanaterenachPodlasia?„Średniczaszbiorusurowcównajednąporcjępodstawową
latemijesieniąwynosiłokołodwóchgodzin,natomiastwiosnąjestopółgodzinęwiększy”7.Znaczniewięcejczasuzabierałona-
szymprzodkomprzygotowaniezbiorówdokonsumpcji.„Średniczasprzygotowaniadospożyciapodstawowejporcjidziennej
nasioniowocówsuchychnakaszelubmąkęorazkłączysuszonychnamąkęwynosiczterygodziny,natomiastporcjizapewniającej
pełnepokryciewymagańenergetycznych–pięćgodzin”8.
Askądnaszatawistycznypędnagrzybobrania,rybkiczyzflintądolasu?
„Zbieractwojestjednymzostatnichpowiązańczłowiekaznaturalnymśrodowiskiem,odktóregoztakimmozolnymtrudemiupo-
remstarałsięwciągutysiącleciuniezależnić,azarazemźródłemdoświadczeńiobserwacji,którewkonsekwencjiumożliwiłymuunie-
zależnienieodotoczeniaizkonsumentazamieniływproducenta”9.
Zbieranogłównieroślinylubichczęści:kłącza,cebulki,korze-
nie,łodygi,liścienasionaiowoce.Pozyskiwanotakżemiód,aza-
pewnerównieżptasiejaja,ślimakiimałże.Cociekaweuważasię,
iżteostatniesłużyłydokarmieniazwierząt.Czyżbyztegofaktu
wynikałbrakzainteresowaniatakowymiwokresiepóźniejszym?
Wyliczmypodstawowegatunkiroślin,codoktórychzastoso-
waniawkuchniniemażadnychwątpliwości:orzechy,tarnina,
żołędzie,bukiew,jarzębina,kalinakoralowa,dzikajabłoń,gru-
szapospolita,malina,jeżyna,berberyszwyczajny,komosa,rdest,
NagrzybachwPuszczyKnyszyńskiej
mannajadalna-Glyceriafuitans,chwastnicajednostronna,dziki
bez,stokłosażytnia,grzyby,orzechwodny,pałkawodna.
Zobaczmyteżjakwyglądałakwestiaaprowizacjinaszych
przodków,azbrakumiejscazajmęsiętylkotymipokarmami,
któredodniadzisiejszegobezproblemuznajdziemywnaszym
otoczeniu,aktóreodeszłydolamusahistoriikulinarnej.Nato-
miasttychczytelników,którychzafascynujązapomnianepotrawy
odsyłamdoświetnejksiążkiHannyLisiPawłaLisa,-Kuchnia
Słowianożywności,potrawachinietylko10.
5
U.Kobylińska,Z.Kobyliński,D.Krasnodębski,W.Szymański,D.Wach,HaćkinaPodlasiu:kompleksosadniczyodwczesnejepokiżelazado
wczesnegośredniowiecza,Warszawa1998r.
6M.KarczewskiOsadnictwoznajstarszychfazwczesnegośredniowieczanatereniedzisiejszegoSuraża[w:]Białostocczyznanr3/39,1995
7EwaPirożnikow,WojciechMaksymilianSzymański,Roladzikorosnącychroślinwpożywieniumieszkańcówosadyzokresuwpływów
rzymskichiwędrówekludówwPaprotkachKoloniist.41wKrainieWielkichJeziorMazurskich,SprawozdaniaArcheologiczne57
8Ibidem
9E.Twarowska,Zdobywaniepożywienia(zbieractwowczesnośredniowieczne),[w:]Człowiekwpradziejach,RedJ.K.Kozłowski,S.K.Kozłowski,
Warszawa1983
10Ibidem
6
