Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pierwszestrawyipotrawy.Zbieractwo.Kuchniagłodowa
Żołędzieibukiew
Żołędzie(adawniejibukiew)gromadzono,jakozapaspaszydla
bydła,alewczasachgłodumieloneidodawanedopieczywa,
stanowiłybardzocenneuzupełnieniediety.Niektórzydawniejsi
badaczehistoriiżywnościuważają(wdużymuproszczeniu),że
żołędziebyłydawniejpodstawowymźródłempożywienianaszych
przodków.flAlebądźcobądź,znaczenieżołędzijakopożywienialudz-
kiegojużwwiekachśrednichzmniejszyłosięwyraźniewówczaszaczęto
niemikarmićzwierzętadomowe.Latabogatewżołędziebyłylatamitucz-
nemi,ajaktodzisiajjeszczesiędziejetuiówdziewewschodniejEuropie,
puszczanonierogaciznęnapaszędolasówdębowych,awHiszpaniido
dzisiaj.”MówiteżZawackiflKędyżołądźalbobukiewjest,puszczają
świnienażołądźośw.Michale(29września),albojeniąwkarmikach
karmią...Bukiewiżołądźnaśw.Michałazbierać11".Tendociekliwybo-
taniknieprzewidziałpowstaniaruchówekologicznychimodyna
zdroweodżywianie.PanMirosławAngielczykprowadzącyfirmę
DaryNaturyiwspaniałegospodarstwoagroturystyczneZiołowy
Zakątek,niemożenastarczyćkawyzżołędzi,którąwarszawkawy-
kupujekilogramami.Doszłodotego,żeżołędzietrzebasprowadzać
zCzech.To,copitowczasachgłodowychczywojennychimiało
stanowićnamiastkękawynaturalnej,przebiłopierwowzórikosztuje
jeżeliniekrocie,todrożejniżniezłaArabica.Nocóż,modaidobry
marketingrobiąswoje.
Mąkęzezmielonejbukwinydodawanodowypiekanegochleba.
Jeszczenietakdawnoziarnabukwimożnabyłokupićnatargowi-
skach,awRosjidotejporyjadasięjenarównizpestkamisłonecznika
czydyni.PodczasIIwojnyświatowejNiemcyuzupełniającaprowiza-
cjędoceniliwartośćbukwinyidokładnieprzebadalijejwłaściwości
odżywcze.
Ponieważolejbukowydobrzerozpuszczakarotenobecniedoda-
jesięgodowitaminizowaniaproduktówiztejtoprzyczynymożna
goznaleźćw…margarynie.Mocnoupaloneorzeszkisąprzydatne
dowyrobówcukierniczych,awtrudnychczasachsłużyłyzana-
miastkękawy.Wytłoczynytakjakisamabukiewmogąbyćwy-
korzystanejakokarmadlaświń.Podobnodlainnychzwierzątsą
szkodliwe.
Jarzębina
Wstaniedzikimjarząbpospolityrośniewpodszyciulasówigla-
stych,mieszanych,aczasamiiliściastych,atakżenaporębach,
przydrożach,nadbrzegamirzekijezior.Wgórachmożemyspotkać
jarząbmąkinię.Dawniejbyłotobardzopopularnepożywienie,szcze-
gólnymwzięciemcieszącesięwśróddzieci,którezjadałygo(poprze-
mrożeniu)jakcukierki.Nasurowospożywasięjedynieowocejarząbu
słodkiego(liściepopielatoowłosione).DawniSłowianiedoskonaleznali
leczniczewłaściwościowocówiziół.Zapewnepotrafliwykorzystaćje
takżewkuchni.Niestetydzisiajniedoceniamytegopięknegodrze-
wa,amożemyzowocówjarzębinysporządzaćdoskonałekonftury,
sosyczydipydomięs.
11A.Maurizio,Pożywienieroślinneirolnictwowrozwojudziejowym,Wydanezzasiłku
ministerstwawyznańreligijnychioświeceniapublicznego.NakłademkasyMianowskiego,
Warszawa1926
7
KózkazktórąpanGrykowęrujepopodlaskich
festynachijarmakach
JeżeliktośzPaństwabędziewokolicach
położonejnaobrzeżachPuszczyBiało-
wieskiejmiejscowościSuszczyBorek,ko-
nieczniemusiodwiedzićgospodarstwo
agroturystyczneiMuzeumChlebapana
WładysławaGryko.Takiejokazjinie
przegapiłKarolOkrasa,któryzgospo-
darzemwybrałsięnażniwa.Itozkosą!
Trzebapowiedzieć,żemistrzowirondla,
takżeposługiwaniesiętymzapomnia-
nymsprzętem,czywiązaniepowrósełnie
sprawiałowiększychkłopotów.Starczy
jednakreklamyitakjużwypromowanego
kucharza,zajmijmysięnaszymgospoda-
rzem.SwoichgościpanWładysławna-
uczymieleniamąkiwstarymmłynie,po-
każejakwyrabiasięipieczenazakwasie,
pachnącytatarakiemciemnyżytnichleb.
Naszgospodarznietylkooferujechleb
wedlepradawnejreceptury,prowadzi
takżeekologicznegospodarstwo.Posiada
własnąpasiekę,sadzestarymiodmiana-
midrzewowocowych,jakichjużtrudno
uświadczyć,uprawiaogródwarzywny
orazprowadzihodowlękóziowiec.Zimą
organizujekuligi,latemprzejażdżkiza-
przęgiemkonnympourokliwychmiej-
scach.Lubiącymgrzybobranieproponuje
wypadypodorodnegrzyby,wtymrydze.
Wiosnąorganizujeredyk,apodkonieclata
żniwa.Spécialitédelamaisonjestserzmle-
kakrowiegoiowczegowyrabianywedług
gruzińskiejreceptury.
Wartowupalnelatoniecoodetchnąć
odwielkomiejskiegoskwaru.Siąśćpod
starągrusząipogadaćzpanemWładysła-
wemjaktodrzewiejbywało.Zapraszam.
SuszczyBorek7
17-220Narewka
tel.856856043
tel.kom.605830955
e-mail:suszczyborek@o2.pl
www.suszczyborek.eu
