Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
petencjesąnieznane.Wątpliwenp.,byradypełniłyfunkcjeławprzysię-
głych,jakwpóźniejszychepokach,gdyichznaczeniewzrosłowskutek
zastąpienianiezależnychmiast-państwprzezowielewiększekrólestwa
terytorialne,wktórychczęściowowypełniłyonepróżniępowstałąpo
zniknięciulokalnychwładców.Zkoleizgromadzeniasąwspominane,
zresztąwsposóbdośćzawoalowany,wjednymrodzajusytuacji–jako
źródłolegitymizacjiuzurpacjiwładzy.
Termin„pałac”(sum.egal–wielkidom)widniejejużnatabliczkach
zUrzokresuEDI.Najwcześniejszemonumentalnebudowle,wobecbra-
pałac
kuoznaksprawowaniakultuidentyfikowanezpałacami,pochodzązKisz,
zwczesnejfazyokresuEDIII(ok.2500).Utożsamianiepałacujakoośrodka
władzyzokreślonymtypemarchitektury,akonkretniezezunifikowanym
kompleksem,łączącymwsobiefunkcjerezydencjiwładcy,miejscaskąd
rządziłigdziekontaktowałsięzpoddanymi,atakżegdzieznajdowałysię
jegoarchiwa,jestwszakżeryzykowne.Funkcjepałacu-instytucjimogły
byćrozproszonepomieściewobiektach,którychcharakteruarcheolog
niejestwstanierozpoznać,chybażeznajdziewnichtabliczki.
1.1.5.SumeryjskaListaKrólówi„imperiumKisz”.
Przebiegprocesudziejowegowokresie
wczesnodynastycznym
PunktemwyjściabadańdziejówSumeruwokresiewczesnodynastycz-
nymjestSumeryjskaListaKrólów.Tekstten,datowanynaczasyIIIdynastii
SumeryjskaListaKrólów
zUr(ok.2000,ostatecznaredakcjajesto200latpóźniejsza),podajesuk-
cesję„dynastii”,tj.miast,którychwładcydzierżylinadKrajemhegemonię
(sum.nam-lugal–królestwo)przedipopotopie.Dynastieprzedpotopo-
wemająbajecznycharakter:8królówrazempanujących385200lat,po-
chodzącychz5miast:Eridu,Badtibiry,Larak,Sippar,Szuruppak,które
wczasachhistorycznychniemiałyznaczeniapolitycznego.Dynastiepo
potopiesąnastępujące:Kisz,Uruk,Ur,Awan,KiszII,Chamazi,UrukII,
UrII,Adab,Mari,KiszIII,Akszak,KiszIV
,UrukIII,Akkad,UrukIV
,Gutium,
UrukV
,UrIII,Isin.PoczynającodjednoosobowejIIIdynastiizUruklista
obejmujeczasy,dlaktórychistniejąinneźródłazepoki.Pozwalająone
stwierdzić,żeprzedstawiaonawmiaręprawidłowonastępstwowład-
ców,którzyniezależnieodtego,gdzieznajdowałsięośrodekichwładzy,
panowalinadwiększościąSumeru,aprzynajmniejnadjegocentrumdo-
okołaNippur.Znaczyłobyto,że„prawo”dofigurowaniawtekściedawa-
łoobjęcieprotektoratunadtymmiastem,adokładniejegonajświętszym
przybytkiem,Ekur,sanktuariumEnlila,największegozbogówipatrona
władzynajwyższej(zob.s.64).Zobserwacjitejzdajesięwynikać,żedla
wcześniejszychczasów,dlaktórychnieistniejemożliwośćweryfikacji,
SumeryjskaListaKrólówjestteżdobrymdrogowskazem.Wystarczypa-
83