Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mezopotamia,AsyriaiBabilonia
31
NatomiastheroicznąwalkęGilgameszazesmokiemmożnaodnaleźćwreligijno-literackim
motywieśw.Jerzegojakopatronaśredniowiecznegorycerstwa.EposoGilgameszu,choć
zawieramotywyzapaśnicze,niejestjednaksamoistnymgatunkiemliterackimpoświęconym
starożytnemu„sportowi”.Tenpojawisiędopierowliteraturzegreckiej.
WalkizapaśniczenietoczyłysięnastarożytnymBliskimWschodzietylkonamito-
logicznychszczytach.Dowodzitegojedenzdawnych,mezopotamskichtekstówpraw-
niczych,zok.2000r.p.n.e.Mowawnimopokonanymzapaśniku,którypokłóciłsiępo
walcezeswymprzeciwnikiemiwkońcugozabił
4
.Niejesttudlanasważnykryminalny
aspektwydarzenia,jakoprzedmiotdecyzjisądu,leczto,żeodbyłasięwcześniejwalka
zapaśnicza.Mamybowiemdowód,żetakiewalkiwogólesiętoczyły.
Wiemyteż,żemezopotamscywładcypoczuwalisię,bydemonstrowaćswąsprawność
wobecpoddanychiniekiedyzdolnośćdookreślaniaterytoriumwładzyprzez...biegidługo-
dystansowe.ZachowałsiętekstpoematudotyczącegowładcyoimieniuSzulgi(panującego
ok.2094–2047p.n.e.),którymówiojegobieguzNippurdoUrdługościok.300km.
Choćniemamybezpośredniegowyjaśnienia,ocowtymbieguchodziło,domyślamysię,
żemiałonudowodnićnadzwyczajnąsprawnośćwładcy,azarazemzakreślićterytorium
jegopanowania.Poematjestpisanywpierwszejosobie,takjakbywładcaprzedstawiał
izarazemuwieczniałswójczynprzedpoddanymi:
Wpróbachsiłyiwspółzawodnictwajestemnajlepszy,
Jestemtym,ktojestnajsilniejszy
Inajsprawniejszywewspółzawodnictwieipróbachsiły
Amojeimiębędziepamiętaneprzezdługiedni[…],
Mojeimiębędzieznaneszerokowkraju,
Mojeimiębędziewysławianewewszystkichkrajach,
Ja,biegacz,któryurosłemwsiłę,
DowodzętegonadrodzezNippurdoUr,
Zdecydowałemsięjąpokonaćtak,
Jakbytobyłaodległośćnadwiegodzinybiegu;
Powstałemjaklewniewątpiącywswądzielność
5
.
Z20poematówpanegirycznychnatematSzulgi,ażtrzywpodobnysposóbdotyczą
różnychjegonadzwyczajnychpredyspozycjiisprawności.
StarożytnimieszkańcyMezopotamiidbaliohigienęciała.WKisz,nieopodalsta-
rożytnegoBabilonu,budowaliswełaźnieSumerowie,którzyjakopierwsiwykorzystali
technikępionowegoprowadzeniawodynapiętra.Opróczłaźniwdzisiejszymtegosło-
waznaczeniu,budowaliteżbasenydopływania.Rozwinęlirównieżmedycynę,która
właśnietu,zapewneporazpierwszy,wyrwałasięspodkurateliplemiennychszamanów,
leczącychzaklęciami,ziołamiiprymitywnymiśrodkamizaczerpniętymizobserwacjina-
tury.Pierwszezapisymedycynyocharakterzerecepturowymnatabliczkachglinianych
(zok.2100p.n.e.)odnalezionowmieścieNippur.Najstarszyprzejawgłębszej,zmie-
rzającejwkierunkuracjonalizacjirefleksjimedycznejstanowitekstzwanywnowożyt-
nejtradycji„poradnikiemdiagnostycznym”.PowstałonzapanowaniawładcyBabilonii
4Cyt.za:D.Kyle,SportandSpectacleintheAncientWord,Oxford2007,s.27.
5Ibid.,s.28.
