Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Teoriapolityczna
stosunkówmiędzynarodowych
41
Thompson,RobertGilpinposzukiwalidługookresowychpowtarzalnychlubnie-
zmiennychwzorcówfunkcjonowaniasystemumiędzynarodowego.HedleyBull
iAdamWatsonbadając500latnowożytnejhistoriiwyjaśnialidyfuzjęmiędzyna-
rodowychinstytucji,międzynarodowychnormprawnychidyplomatycznych.
PaulKennedyposzukiwałmechanizmunarodziniupadkuwielkichmocarstw.
FrancisFukuyamaogłosiłDkoniechistorii”.SamuelP
.Huntingtonkonceptuali-
zowałhistorięstosunkówmiędzynarodowychwkonflikciecywilizacji.YaleFer-
gusoniRichardMansbachsięgnęli6000latwprzeszłośćhistoriimiędzynarodo-
wej,konkludując,żepaństwasątylkojednązwieluformpolitycznychorganizacji
utrzymującychtransspołeczneitranskulturoweinterakcje.Jednakpróbomtym
historycyczęstozarzucalihistoryzm:konstruowaniestrukturiprocesów,poszuki-
wanieukrytychsiłkierujących,odkrywaniealgorytmówwpowtarzającychsięwy-
darzeniach;wybiórcząewidencjępotwierdzającąabstrakcyjnewyjaśnienia;speku-
lacjeoprzyszłościnapodstawiespekulacjioprzeszłości;korzystanieprzez
badaczystosunkówmiędzynarodowychzprachistorykówprowadzącedokon-
struowaniainterpretacjiinterpretacji
103
.
Bellwskazujerównieżprace
104
demonstrujące,żesamahistoriadyscypliny
(NSM)charakteryzujesięsłabymrozpoznaniemswoichkorzeni.BrianC.Schmidt
dowodzi,żehistorycyNSMpopełniajądwakrytycznebłędy.Pierwszypolegana
uznawaniusięprzezbadaczystosunkówmiędzynarodowychzaspadkobierców
ikontynuatorówdługiejiodrębnejtradycjimyślenia.Drugiznajdujewyraz
wprzekonaniu,żeświatowewydarzeniawsposóbfundamentalnystrukturyzują
rozwójdyskursuakademickiego.Schmidtukazujewprzekonującysposób,że
NSMwyłaniasięznaukiopolityceiprawamiędzynarodowego,szczególnie
wStanachZjednoczonych,wostatniejdekadzieXIXw.TamteżPaulReinschpu-
blikujew1900r.książkęzatytułowanąWorldPolitics,wyjaśniającąinterakcje
państwna20latprzedakceptowanymipowszechnienarodzinamidyscypliny.
WEuropietradycjitejmożnaszukaćjeszczewcześniejwpracachhistoryków:
ArnoldaH.L.Heerena(HistoryofthePoliticalSystemofEurope–1809)iLeopolda
vonRanke(TheGreatPowers–1833).Dekonstrukcjainnegomitu–zasadniczego
brakuciągłościmiędzyszkołąidealistycznąarealistyczną–dokonujesięodpo-
czątkulat90.XXw.WystarczyprzypomniećtutajpraceJaapadeWilde’aiAndre-
asaOsiandera
105
.
Wlatach80.i90.wskazanetuaspekty(normatywnateoriapolitycznastosun-
kówmiędzynarodowych,historiamiędzynarodowejmyślipolitycznej,historia
stosunkówmiędzynarodowych)wsposóbnieuniknionyzaczęłysięprzenikaćiłą-
czyć,prowadzącdorozwojunowychznaczącychpropozycjiwTSM.Jednąznich
stanowiławpierwszejpołowielat80.krytycznateoriamiędzynarodowa.Podejście
toznajdowałosiępodsilnymwpływemeuropejskiejmyślipolitycznej,którabyła
103
104
Zob.ibid.,s.3–5.
Dunne(1998);Schmidt(1998).
105
Wilde(1991);Osiander(1998,s.409–432).
