Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kulturowychispołecznychprzemianponowoczesności.
Szczególnarolaprzypadaironii,typowejdlakultury
rozrywkowej.Mimożegryizabawywymagająreguł,
tozarazemumożliwiajątworzeniecoraztonowszych
zasadiotwierająpoledlaniczymnieskrępowanejfantazji.
Rozrywka,którapochłanialicznezasobywspółczesnych
społeczeństw,samastałasięproduktem
wekonomicznymsensietegosłowa,azawartawniej
ironiacorazczęściejprowadzizdaniemCombsa
dokwestionowaniaautorytetów59.Wspołeczeństwie
ponowoczesnymelementludycznyidziałania
ocharakterzedekonstrukcyjnymzesobą
nierozerwalniezwiązaneprzynajmniejwtedy,gdygra
toczysięorelatywizacjęregułiautorytetóworaz
odostępdopola,wktórym„używasięhistorii”.Zarazem
jednakludycznaironiauwalniasięodreguł
epistemologicznych,znanychzkrytycznejnauki.Zdarza
sięwręcz,żejawniesięprzeciwnimbuntuje.Wten
sposóbotwierasięprzestrzeńdlahistorycznych„faktów
alternatywnych”i„postprawdy”60.Nawetświadomanie-
prawdalegitymizowanajestnierazpoprzezobietnicę
prawdziwegopoznaniaczyautentycznegodoświadczenia,
doktórychprowadzićmaskrzywienieironiczne
iuproszczenie(naprzykładwwypadkurekonstrukcji
historycznych,którekładąnacisknarozrywkęizabawę).
Dziejesiętakzresztąnieporazpierwszy.JużwXIX-
wiecznejkulturzeromantycznejpodznakiemzapytania
stawianokorzyścipłynącezkrytycznejnauki,eksponując
zarazeminneepistemologieipodejścia(artystyczne,
spirytystyczne,kontemplacyjne)do„ducha
historii”61.Priorytet„prawdyidei”ponad„prawdą
faktów”byłwowymczasietym,cozdaniemGyörgy
Lukácsazmieniałoopowiadania,którychakcja
umieszczonabyławprzeszłości,wprawdziwepowieści
romantyczne.Chodzizatemoteelementy,któremiały
prowadzićdoautentycznegozrozumienia„duchahistorii”
dziękiinscenizacji,czerpiącejzwyobraźni62.Jednak
właśniewtympunkciesytuacjaromantycznaróżnisię