Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Wprowadzenie
rzeczachiludzkichczynach,którezostałyniemalcałkowiciewymazanezhisto-
riografii,jakwodniesieniudopamięciiwiedzyowielokrotnymbojowymużyciu
bronichemicznejnafronciewschodnim,zainicjowanymjużwstyczniu1915r.
(https://archeopressja.wordpress.com/archeologia-pojednania-1915-2015-fplh-
fwpn,por.Zalewska2014,2014a).
Wwynikutegotypudziałańprospołecznychwparadygmaciewspólnotowym
możliwejestkonstruktywnezbliżeniereprezentantówróżnychstronminionych
konfliktów,np.ścierającychsięgrupreligijnych,wyznaniowychczyideowychlub
mieszkańcówwspółczesnychmiastiwsi,m.in.dziękidzielonemuprzeznichpo-
czuciuwięzizdawnymiwydarzeniamiczyzchęcizadbaniaomaterialnedziedzic-
twokulturowestanowiąceświadectwotychwydarzeń.
Założenianarcheologiiwspólnotowej”sądoskonalezbieżnezwłaszczazzałoże-
niamiicelamiwyznaczanymiarcheologiiczasówwspółczesnych,wtymarcheologii
terroruczyarcheologiiwspółczesnychkonfliktówzbrojnych(szerzejnatentemat
por.Moshenska,Dhanjal2011;Zalewska2013;Zalewska,Scott,Kiarszys2017).
Powodujeto,żeprocesowibadawczemucorazczęściejtowarzyszynietylko
bierne,reaktywnezainteresowanieszerokichgrupspołecznych,lecztakżedąż-
nośćdoczynnego,proaktywnegozaangażowania(np.przezruchywolontariac-
kie)wbadaniaarcheologiczneczyposzukiwawczo-ekshumacyjnezudziałemar-
cheologów.Działaniategotypunoszącechydomenypublicarchaeologyokreślanej
jakoarcheologiawspólnotowa.Przypisujesięjejwniektórychważkichspołecznie
sytuacjachsprawczą,noczyszczającą”
,rewoltującączynawetnterapeutyczną”rolę.
Jejistotaiwartośćrealizująsięzwłaszczawspołecznościachobarczonychwolą
i/lubkoniecznościąprzepracowywaniatrudnejprzeszłości-równieżzudziałem
pamięcimateriiczymaterialnychnośnikówpamięci(Zalewska,Scott,Kiarszys
2017).
Bezprecedensowymnaskalęnaszegokrajuprzykłademtychostatnichjest
zaangażowanielicznejgrupywolontariuszywprocesposzukiwaniaszczątkówza-
mordowanychpowojnieczłonkówantykomunistycznejpartyzantki,nazywanych
żołnierzamiwyklętymilubniezłomnymi:nSzczególnarolawtymstalerozwija-
jącymsięprocesieprzypadłaspecjalistomzzakresuarcheologiizbrodni,stająsię
oni-częstonawetwbrewwłasnejwoli-współuczestnikamizbiorowegokatharsis
społeczeństwpostkomunistycznych”(Szwagrzyk2016:197).Wolontariuszejuż
odpoczątkubadaństawalisięstopniowointegralnączęściązespołubadawczego:
nJużwczasiepierwszychpracposzukiwawczo-ekshumacyjnychwKwaterze«Ł»
w2012r.przyłączalisięochotnicy.Zczasemgrupawolontariuszyrozrosłasię
inieograniczałatylkodo«Łączki».WcałejPolsce,wkażdymmiejscu,doktórego
docierająnaukowcyIPN,pojawiająsięwolontariusze,bypomócwposzukiwaniu
ofiarkomunistycznegoterroru”-czytamywzakładcenWolontariat”nastronie
InstytutuPamięciNarodowej(https://poszukiwania.ipn.gov.pl/bbp/wolontariat/
wolontariusze/324,Wolontariusze.html).
