Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZiAŁi:
ZARYSKONCEPCJiPRZEPROWADZONYCHBADAŃ
21
złożonośćizróżnicowaniemożedaćnamsiłęiinspirację,koniecznedo
stawieniaczoławyzwaniomnaszegoświata”(ibidem,s.24).
Podstawowezastrzeżenie,jakiewysuwanowlatach60.podadresem
istniejącejnauki,dotyczyłopomijania,zaniedbania,niedostrzegania
iprzedstawianiawsposóbzniekształconykobietjakoprzedmiotubadań.
Wspomnianakrytykadoprowadziładopodjęcia,wramachróżnychdyscy-
plinnaukowych,badańokobietach,najczęściejprowadzonychprzezko-
biety,służącychpoprawieichsytuacjispołeczno-kulturowej.Nastąpiłteż
wzrostilościstudenteknaamerykańskichuniwersytetachwszczególno-
ścinakierunkach,któredotejporykształciłyprawiewyłączniemężczyzn.
Kobietyzaczęłydomagaćsię,bystudiakobieceuznanozadyscyplinęaka-
demickąiprzyznanojejtesameprawa,jakieposiadająinnedyscypliny
(Gontarczyk,1995,s.22–25).
Wstudiachfeministycznychpodstawoweznaczeniemiałowyodręb-
nieniekategoriirodzajupłcikulturowej(gender)społecznieikulturo-
wokonstruowanychpojęćkobiecościimęskości.Pojęciepłcikulturowej
kierujeuwagęna„kulturowąnadbudowę”płcibiologicznej,którązaAnną
Titkowtraktujęjako„nieustającyproces,wktórymmetodyczny,przystoso-
wanydosytuacjiwysiłekjednostekstwarzaichpłećkulturowązmienną
wczasieorazkształtowanąiusytuowanąwokreślonychkontekstachspo-
łecznych”(Titkow,2007,s.28).Płećkulturowatopodlegającazmianom
konstrukcjahistoryczna,kulturowaispołeczna(ibidem,s.26–35).
Pojęciowegorozróżnienianapłećwznaczeniubiologicznym(sex)ikul-
turowym(gender)dokonałaKateMillett.idącdalej,AnnOakleymówiła
oróżnicachpłciowych(sexdifferences),któremającharakter„naturalny”,
ioróżnicachwzakresiepłcikulturowej(genderdifferences),któremają
źródłowkulturzeispołeczeństwie(Humm,1993,s.164).Brytyjskasocjo-
log,feministkaipisarkazwróciłauwagę,żeokreśleń„męski”i„kobiecy”
używamydonazywaniastrukturkulturowychistniejącychwrzeczywisto-
ścispołecznej(Titkow,2007,s.29).ZdaniemOakleysłowa„męski”i„ko-
biecy”opisująkulturowecechyzachowańorazosobowościwyznaczonena
podstawiepłcibiologicznej,uwzględniającewartościuznawanewdanym
społeczeństwie(Gontarczyk,1995,s.51).Nienaturę,niepłećbiologicz-
ną,alekulturękobiecośćimęskośćjakokategoriespołeczne,uczyniono
odpowiedzialnymizaopresjękobiet.Wowymfakcieupatrywanomoż-
liwośćwydobyciasięz„systemupatriarchalnego”.Miałosiętodokonać
poprzezzmianęnorm,systemuwartościiporządkuspołecznegowtaki
sposób,byróżnicemiędzykobietamiimężczyznamistałysiępodstawą
różnorodnościkulturowejwzbogacającejspołeczeństwo.Drogądoosią-
gnięciapostawionychcelówmiałobyćskupieniesięnadoświadczeniach