Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WUJZPORTRETU
11
gosobieupatrzyćnamodelanietylkozsympatii,aleizrozeznania,żein-
westujetymzaproszeniemwswójkapitałsymbolicznyportrecistynwybit-
nychosobistościlwowskich”
.ZapewneteżprzedprzeprowadzkąTadeusza
doWarszawyw1937roku,odkądwpadałdoLwowanakrótko.Najbardziej
prawdopodobnyjestwięcrok1936,poukazaniusiępierwszejksiążki-
lato,jesień?;wtakimrazieTadeuszmiałbytudwadzieściasześćlat.
Czyjednakczłowiekpatrzącyzportretuniewyglądapoważniej?Hipo-
teza,żeobrazpowstałpopowrocieTadeuszadoLwowawrazzwybuchem
wojny,aprzedponownymwyprowadzeniemsiędoWarszawypowkrocze-
niudomiastaNiemców-choćnapierwszyrzutokamałoprawdopodobna,
wydajemisiękusząca.Naprzeciągniespełnadwóchlatpierwszejsowiec-
kiejokupacjiznaleźlisięznówwtymsamymmieście,aleterazporóżnych
niecostronach.Chwistekszukałaprobatynowejwładzy;jegoszwagier
HugoSteinhausnotuje,że28września1939rokunamityngupracowni-
kówuniwersytetuwCollegiumMaximumdałsięwybraćdoprezydium.
WkrótcepozwolonoChwistkowiwykładać,choćpozbawionogokatedry.
Hollenderzachowywałsięinaczej,oczymbędziemowawrozdzialeXVII.
ZewspomnieńcórkiChwistka,AlinyDawidowiczowej,dowiedziałem
się,żeichrodzinamieszkaławeLwowieprzyTarnowskiego82(przezpe-
wienczasTadeuszbyłwięcichsąsiadem),wwilliprofesoraFulińskiego,
któranprzypominałagreckąświątynię.Balkonpodtrzymywałyczteryko-
lumny”
.Jejojciecmalowałwswoimgabinecie,wktórymobokbiblioteki
zawszestałysztalugi.Malowałgłównielatem,wyłącznieprzedpołudnia-
mi,bopoobiedziezajmowałsięjużpracąnaukową.Owszem,najwięcej
przemawiazatym,żeportretpowstałwciąguroku1936.Okreswojnynie
jestjednakwykluczony.WpierwszychdniachpojejwybuchuChwistko-
wiewyjechalizmiasta,alenapoczątkupaździernikawrócilidoLwowa.
Profesorniezaprzestałmalowania;opuściłmiastodopieropowkroczeniu
Niemców,którychnienawidziłiktórychmiałpowodysiębać.ŻonaOlga
zostaławeLwowie,aonwyjechał,najpierwdoGruzji,potemdoMoskwy,
gdziezmarłlatem1944roku.Polatachautorkawspomnieńweszławposia-
danieakwarelinamalowanejprzezojcawGruzji.
PortretmógłwięcpowstaćweLwowielatem1940roku.Przedstawiał-
bywtakimraziemężczyznętrzydziestoletniego,wzupełnieinnejsytuacji
psychicznejniżmłodzieńczabeztroskazpołowylat30.Tenmężczyznawie
więcej;choćodniedawnadopiero,podwszystkim,copisze,podajewciąż
nowąliczbęporządkową:n10dzieńWojny”
,n20dzieńWojny”
,nawetkiedy
odnotujen1340dzieńWojny”
,wciążbędziesięspodziewał,żetoodlicza-
niestracikiedyśaktualność.Taktuwłaśniewygląda,namalowanyzgodnie
zesformułowanąprzezChwistkazasadąstrefizmuzakładającą,że:nforma
dziełasztukijakocałościrozpadasięnakształtyikolory,wynikającejed-
nezdrugich,przechodzącejaktęczawstopniowenasileniaiwarstwy”(to
