Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tam,gdzieAméryopisujebóltorturowanegociałaidolegliwości
starzejącegosię,dotkniętegodepresjączłowieka;przenikarównież
dowarstwyretorycznejjegopisarstwa,tworzącznamienne
pofałdowanienapowierzchnitekstu.Niebezpowodupisano
o„pasyjnej”metaforyceAméry’ego[58],ozastanawiającejobecności
„obrazówchrystologicznych”,takichjakblizna,rana,stygmaty,
oprawca,dopatrującsięw„stygmatyzacji”obrazukluczowegodla
zrozumieniaegzystencjiAméry’ego.Wchodzionwzwiązkizarówno
ztraumą„tatuażu”,jakizokaleczonąpamięciąofiarytorturigłodu
wAuschwitz.Coistotne,zperspektywyniniejszychrozważańobrazy
udręczonegociaławykraczająpozapłaszczyznęzdarzeń(wojennych
wspomnień)iretorycznejwarstwytekstu,astająsię„figuramimyśli”
pisarza.OrganizująonewypowiedzifilozoficzneAméry’ego–wokół
nichkrystalizująsięichzasadniczewątki,któreporządkująprzepływ
myśliistrukturęeseistycznegowywodu.
GranicemojegociałasągranicamimojegoJa.Powierzchniaskóryosłaniamnie
przedobcymświatem:jeślimammiećdoniegozaufanie,topowinienemnaniej
odczuwaćtylkoto,cochcęodczuwać[59].[…]Wrazjednakzpierwszymciosem
policyjnejpięści,przedktórymniemaobronyiktóregoniesparujeżadnapomocna
dłoń,kończysięjakaśczęśćnaszegożyciainigdyjużniedasięwskrzesić.[60]
[…]Ktośraztorturowany,nazawszepozostajetorturowanym.Torturyodcisnęły
sięnanimnieusuwalnympiętnem,nawetwówczas,gdyniedasięwykazaćistnienia
medycznieobjektywnychśladów.[61]
SzczególneznaczeniewsomatoestetyceAméry’egoprzysługuje,jak
sięwydaje,obrazomranyiblizny.Byćmożedlatego,żesąone
osadzonewmaterialnościcierpienia,azarazemprzywołująasocjacje
kulturowe,zarównoliterackie,jakikonograficzne.Łącząonerównież
dyskursAméry’egozhistoriążydowskiejdiasporywEuropie,
przywołującsugestywnąmetaforę,jakiejużyłwtytuleswegoznanego
esejuDieWundeHeine(„RanaHeine”)Th.W.Adorno,traktującego
oklęsceprojektuasymilacjiniemieckichŻydów,któratoporażka
ustanowiłasymboliczne„zranienie”europejskiejkultury[62].
Améryzdajesięwięcpodzielaćpogląd,żewfigurachranyiblizny
skupiasięważnywymiaregzystencjiwspółczesnegoczłowieka,
doświadczeniagraniczne,wznacznymstopniuposzerzająceformuły
antropologiczne,któretworządziedzictwomyślowepisarza.Podmiot
somatycznywydajesięjednościąrozbiegającychsięwcześniej
