Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30|
CzęśćI.Współczesneihistoryczneaplikacjebezpieczeństwa
dużołatwiejsze.Naszedeficytywtymobszarzezmniejszająszanserozwiązania
problemówzwiązanychzagresywnymiadaptacjami.Posiadamyjednakrozbu-
dowanąsferęemocji,któremogąskłaniaćludzidotroskiobliźnich.Naten
problemzwracałuwagęjużJ.J.Rousseau.Wskazywałjednak,iżtouczuciamają
usprawnićrozum27.Winterpretacjihumanizmuewolucyjnegoraczejnależało-
byoczekiwaćodwrotnegowpływu28.Uczuciamogąbowiembudzićwrogośćdo
innych,którąracjonalnyumysłuzasadniaiwypracowujeskutecznemetodyra-
dzeniasobiezdanąsytuacją.Jakwiemy,niezawszesłużytobezpieczeństwu,
zarównotego,któryczujesięzagrożony,jakiobiektupostrzeganegojakoźródło
zagrożeń.
Dominacjaracjonalnegoumysłunadprocesamipoznawczymidajenadzieję
nadostrzeżenieprzezludzinaturalnierosnącejwewspółczesnymświeciezależ-
nościodsiebie.Skorojesteśmysobiepotrzebni,topowinniśmywspółpracować.
Niedlatego,żewszyscysiękochamy,alezpowoduwzajemnegoszacunkuizy-
skówzkooperacji.Takompetencja,jakpokazujepraktyka,jestniezwykletrudna
doosiągnięcia.Nietylkozewzględunauwarunkowaniaprocesówpoznawczych
przezbiologicznąstrukturęmózgu,alerównieżnaideologie,któremityiuprosz-
czeniapoznawczewykorzystujądoutrzymaniakonformizmuspołeczeństwawo-
becistniejącegoporządku.
Wideihumanizmuewolucyjnegoważnąrolędlakształtowaniabezpieczeń-
stwawświeciespołecznymspełniaetyka.Jejzałożeniawyprowadzanesązdefi-
niowaniażycianjakosamoorganizującegosięprocesuzmierzającegodokorzyści
własnej”29.Korzyśćwłasnajestbiologiczniewarunkowanązasadąskłaniającą
wszystkieorganizmyżywedoegoistycznychdziałańwrywalizacjiozasobyre-
produkcyjneorazmaksymalizacjiswojejprzyjemnościiminimalizowaniacier-
pienia.Realizowanajestwnaturzewróżnychformach.Możetobyćegoistyczne
forsowaniewłasnychpotrzebkoszteminnychosobników,aletakżewspółpraca
zwiększającaszansenazaspokojenieindywidualnychpotrzebczyteżwformie
poświęceniapolegającegonaoddaniużyciadlapotomstwa.Korzyśćwłasnajako
27J.J.Rousseau,Ospołecznościpowszechnejrodzajuludzkiego(w:)tegoż,Umowaspołecz-
na,PWN,Warszawa1966,s.179–180.
28Pewnościjednakniema.Umiejętnośćrozumowania,połączonazdeficytamiemo-
cjonalnymiwzakresienp.uczućmoralnych,tojednazpodstawowychcechdefinicyjnych
psychopatii.Wydajesię,iżracjonalnośćnieusprawnionaemocjamibyłabyźródłempoważ-
niejszychniebezpieczeństwniżsytuacja,gdytoemocjegórująnadracjonalnymmyśleniem.
29Zob.M.Schmidt-Salomon,Humanizmewolucyjny.Dlaczegomożliwejestdobreżycie
wzłymświecie…,s.21.
