Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
IdeaprowincjonalizowaniaEuropy
nolbrzymieobszaryżyciaiświadomościludzi”niepodlegały
żadnemurodzajowin[burżuazyjnej]hegemonii”49.
WażkośćtegospostrzeżeniawprowadziładoprojektuSubal-
ternStudieskonieczną,choćczasemniedokońcadopracowaną,
krytykęzarównohistoryzmu,jakiideipolityczności.Zudziału
wtymprojekciewywodzisiębezpośredniomójpostulatprowin-
cjonalizowaniaEuropy.Niemożnanapisaćhistoriinowoczesno-
ścipolitycznejwIndiach,poprostuwykorzystującanalitykęka-
pitałuinacjonalizmu,którąposługiwałsięzachodnimarksizm.
Niemożna,podążajączaniektóryminacjonalistycznymihisto-
rykami,przeciwstawićhistoriiwstecznegokolonializmuhistorię
prężnegoruchunacjonalistycznego,dążącegodoustanowienia
burżuazyjnychnormwcałymspołeczeństwie50.Atodlatego,
że-zgodniezustaleniamiGuhy-nieistniaławAzjiPołu-
dniowejklasa,którądasięporównaćdoeuropejskiejburżuazji
zmarksistowskichmetanarracji,klasazdolnawytworzyćhege-
monicznąideologię,dziękiktórejwszystkiegrupyspołeczne
zacznąodczuwaćjejinteresjakowłasny.JakdowodziłGuha
wpóźniejszymartykulenindyjskakulturadobykolonialnej”wy-
mykasięujęciom,wktórychwidzisięjąalbojakonreplikęlibe-
ralno-burżuazyjnejkulturyWielkiejBrytaniiXIXwieku,alboje-
dyniejakopozostałośćpoprzedzającejją,przedkapitalistycznej
kultury”51.Byłto,coprawda,kapitalizm,leczbezburżuazyjnych
relacjioniepodważalnejhegemonii;byłatodominacjakapitali-
zmubezhegemonicznejkulturyburżuazyjnejlubteż,zgodnieze
sławnymokreśleniemGuhy,ndominacjabezhegemonii”.
49Tamże,s.5-6.
50Tęlinięargumentacjiprzyjęliliderzyindyjskiegonacjonalizmu,np.
JawaharlalNehruwlatachtrzydziestychXXwieku.Zob.JawaharlalNeh-
ru,India’sFreedom,London:AllenandUnwin1962,s.66.Podobnaar-
gumentacjazob.BipanChandra,NationalismandColonialisminModern
India,Delhi:OrientLongman1979,s.135.
51RanajitGuha,ColonialisminSouthAsia.ADominancewithoutHe-
gemonyandItsHistoriography,w:tegoż,DominancewithoutHegemo-
ny.HistoryandPowerinColonialIndia,Cambridge:HarvardUniversity
Press1997,s.97-98.
