Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
MAŁGORZATABOROWSKA
językiem”,jakokreślanomiejscowydialekt2.Tworzyliją,obokszlachty
weneckiejiwenetokreteńskiej,bogacącejsiędziękidochodomzziemi
izyskomzhandlu(przyprawamikorzennymi,winem,ziołamilecz-
niczymi,gumąarabską,niewolnikami),mieszczanie:kupcy,wysoko
wyspecjalizowanirzemieślnicy(produkującymebleiprzedmiotykul-
tu),przedstawicielewolnychzawodów,kształceniwprawieurzędnicy
iliczninotariusze,lekarze,bakałarze).Wszyscyoninaśladowalistyl
życiaszlachty,ichubiór,przejmowalizwyczajekulinarneiodtwarza-
liwzoryweneckiewarchitekturze.WzakładanychprzezWenecjan
szkołachKandiimłodziWenetokreteńczycyuczylisięłacinyikultury
klasycznej,osłuchiwalisięzjęzykiemwłoskim,stykalizteatremsene-
cjańskim,alerównieżprzyróżnychokazjachpoznawalipiśmiennictwo
bizantyńskieiobyczajowośćkreteńską.Wyższesferypolowałyzsoko-
łamiipsami,zrzeszałysięwakademiach,uwielbiałyteatrizabawy
karnawałowe,mimożeczęśćtejelitywychowanabyławtradycjach
bizantyńskich.
DzisiejszyturystazłatwościąodnajdzieśladyobecnościWenecjan
zarównowarchitekturzeKandii,jakodnazwywyspynazywanoofi-
cjalniejejstolicę,jakiwRetymnonie,ChaniiczySitii.Namurachdo-
mostwznajdzieinskrypcjełacińskie,nafrontonachnatrafinaozdobne
kolumnyipilastry,którymczęstotowarzysząwykuszeibalkony,typo-
wedlabizantyńskichinowogreckichdomównotabli–archondiká,ana
placachzobaczyfontannydekorowanerzeźbamilwów.Nadstolicąwys-
py,podówczaszwanąpotocznieKastro,górujewciążpotężnatwier-
dzazpłaskorzeźbąlwanadwejściem,wznosząsięteżXVI-wieczne
kamiennełukiarsenali–stoczni,gdziebudowanoinaprawianookręty
flotyweneckiej.Obejściepiechotąnajpotężniejszychwcałymbasenie
MorzaŚródziemnegofortyfikacji–cudusztukiobronnej–toponad
czterokilometrowaprzechadzka.Wniektórychmiejscachwzmocnione
potężnymibastionamimurydochodządoczterdziestumetrówszero-
kości.Oboksiebiestojąkościołyocechachzarównobizantyńskich,jak
iłacińskich.
2
OspołeczeństwieikulturzeKretypodrządamiWenecjanzob.:Literatureand
SocietyinRenaissanceCrete,red.D.Holton,Cambridge1991.
