Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawyteoretyczneizałożeniametodologiczne
23
Jeżeliprzyjmiemy,żenaszczeblulokalnymmamydoczynieniazfunkcjonowa-
niem(powstawaniem)Hnowej”demokracjilokalnejtonależyodpowiedziećna
pytaniejakiesąjejkonstytutywneskładnikiiatrybuty.
Lokalnydemos
Przyjmującetymologicznąigenetycznątradycjędefiniowaniademokracji,
należyzatrzymaćsięnaproblemiesuwerenawładzy–demosorazwwymiarzejed-
nostkowym–jegokomponentuelementarnegoczyliobywatelaokreślonegolokali-
tetu.Demokracjaniemożebowiemfunkcjonowaćwdowolnieustalonejzbiorowo-
ścijednostek,ajedyniewtakiej,którauznajesamąsiebiezaHlud”.Wrozważaniach
zogniskowanychnademokracjilokalnejwydajesięzatemistotnezidentyfikowanie
lokalnegodemos(czyteżlokalnychdemoi).OdczasówRewolucjiFrancuskiej
przyjmujesię,żeHludstanowispołeczność(ł)obywateli”19.WświetleDeklaracji
PrawCzłowiekaiObywatelaz1789r.kwestiaobywatelstwazostałapowiązana
zprawemudziałuwewładzy(Hobywatelstwołjestzdolnościąprawnąosobydo
uczestniczeniawwykonywaniuwładzyosobiścielubpoprzezprzedstawicieli”20).
Wklasycznymujęciu–wywodzącymsięzosiemnastowiecznejmyślipolitycznej
–ideaobywatelstwajestsilniepowiązanazpaństwem,jestdowodemformalnej
więziprawnejztąorganizacją.Wynikająceztejwięziprawaiobowiązkisąprzez
państworegulowane,reglamentowane,gwarantowane.Tętradycyjnąperspektywę
zmieniająuwarunkowaniawspółczesności.Ekskluzywnośćobywatelstwapaństwo-
wegozostałazachwiana,asamaideaobywatelstwapodlegapróbomjejredefinicji.
Wmiejsceideiekskluzywnegoobywatelstwapaństwowegopojawiłasiękoncep-
cjaobywatelstwawielopoziomowego,zwyodrębnionąjegopostaciąlokalną21.
19P.-Y.Chicot,Lacitoyennetéentreconquêtesdedroitsetdroitsdconquérir,HRevuedu
droitpublicetdelascience-politiqueenFranceetal,étranger”(RDP),janvier–février2005,
nr1,s.213–240.
20Ibidem.
21Wwielupaństwach,wszczególnościfederalnychiwielonarodowych,artykułowanesą
żądaniaustanowienianowych,szczególnychstatusów,określanychnabazieregionalnejlub
grupowej,costanowizaprzeczeniezasadyprawnejrówności.Wniektórychmiastachrozwa-
żanesąrozwiązaniaalternatywnedlapowszechnejzasadyobywatelstwapaństwowego,oparte
onowądefinicjęobywatela,rozumianegojakomieszkaniecmiasta(przywoływanajestetymo-
logiapojęciaobywatelang.citizen,fr.citoyen,wywodzącegosięodfrancuskiegoterminucité
–miasto,awcześniejłacińskiegocīvitās,wspólnotyobywateli),któryjestwyposażonywprawa
iprzywilejewynikającezprzynależnościdodanejwspólnotymiejskiej.Analizaporównawcza
historiiideiobywatelstwadostarczawieluprzykładówistnieniawielopoziomowegoobywatel-
stwa(multilevelcitizenship)zarównowteoriijakipraktyce,przywoływaniestanówznanych
zprzeszłościzakłócapowszechniedominującąformułęjednegoijednolitegoobywatelstwa
państwowego.Zob.W.Maas,VarietiesofMultilevelCitizenship,[wo]MultilevelCitizenship,
(red.)W.Maas,PennsylvaniaPress,2013,s.2;C.Neveu,SitesofCitizenship,PoliticsofScales,
[wo]MultilevelCitizenship,(red.)W.Maas,PennsylvaniaPress,2013.
