Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Wbadaniachnadhistoriąedukacjiantycznejostatnielataprzy-
niosłystopnioweposzerzaniezakresustudiównadróżnymi
formamioddziaływańwychowawczychwstarożytności.Historycy
wychowaniazaczęlisięgaćponowezespołyźródeł(np.ikonografię,
inskrypcje),tworzącpodstawydocorazbardziejzłożonychformdys-
kursunaddziejamiwychowaniaantycznego.Naszawspółczesnawiedza
natematwychowaniaikształceniawstarożytnejGrecjiiRzymieprze-
stałaograniczaćsiętylkododziejówówczesnegoszkolnictwaczyukie-
runkowanejpedagogicznierefleksjifilozoficzno-moralnejgreckich
irzymskichmyślicieli,alezaczęłasięposzerzaćnp.otreścidotyczące
procesówwychowawczychzachodzącychwobrębierodzin,czyteż
wgrupachuczestniczącychwsformalizowanychstrukturachówczesnej
edukacjiliterackiejiretorycznej.Wmiaręrozwojubadańweksploracji
źródełzaczętopodążaćtakżekugranicomantycznejedukacjiprzypa-
dającymnabogatykulturowoczastardoantico,rozciągającysięnaprze-
strzeniIV-VIIwieku.
WdziejachcesarstwarzymskiegoIVwiekn.e.przyniósłgłębokie
zmianynawielupłaszczyznachżyciaówczesnegospołeczeństwa,które
nastąpiłypotzw.nkryzysieIIIwieku”
.Obokprzemianwsferzeustroju,
prawaigospodarki,równieżsferakulturystałasięnietylkoobszarem
przeobrażeń,aleipolemkonfrontacjiideologicznej,związanejzpostę-
pującąchrystianizacjącesarstwa.Wzrastającewsiłęizagospodarowu-
jącecoraztonoweprzestrzenieżyciapublicznegocesarstwachrześcijań-
stwozagrażałosystemowiwartościwyznawanemuprzezwykształcone
warstwypogańskie,którebyłymocnozakorzenionewkulturzeklasycz-
nej.OdokresupanowaniaKonstantynaśrodowiskapogańskie,powoli,
alesystematycznietraciłyswojeznaczenie,broniącswojejobecności
wtychsferachżycia,którepozwalałyzachowaćwłasnątożsamość.
JaktrafniestwierdziłaA.Cameron,jednąztakichwrażliwychnsfer
napięć”byłaedukacja1.Wychowanieikształceniebyłoczynnikiem
1A.Cameron,Późnecesarstworzymskie,tł.M.Kwiecień,Warszawa1995,s.178.
7
