Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pomiędzypragmatyzmemaradykalizmem...
27
Zasygnalizowanetuzjawiskomaistotnekonsekwencje.Docentrumpolityki
przenikająmyślidoktrynaradykalna,mieszającsięztradycyjnymi,okrzepłymi
nurtamiideologicznymi.Zilustrujmytonaprzykładzieekologizmuipopulizmu.
Reprezentatywnieukazująonegłównedylematyzwiązanezarównozujawnia-
niemsiędoktrynradykalnych,jakiichprzenikaniemdocentrumdebatypoli-
tycznej.Oileekologizmtoprzypadekudanejinkluzjiradykalnychpropozycji
ideowychwramycałościowoujętegodyskursuideologicznego,otylepopulizm
przywoływanyjestjakoprzykładnegatywny,stanowiącydlagłównychnurtów
ideowychcośwrodzajuwirusa-degenerującyistniejącewzorce,pryncypia
iwartości,aprzytymniewprowadzającyznaczącychwartościpozytywnych.
Należyrównieżzwrócićuwagęnakilkaczynnikówstrukturalnych,które
ułatwiająmainstreamizacjędoktrynradykalnych.
JednymznichnaStarymKontynencie-gdziezrodziłasięwiększośćtra-
dycyjnychdoktryn-jesteuropeizacja.UniaEuropejska(UE),przejmując
(uwspólnotowiając)całesegmentypolitykkrajowych(wtymnp.rolną,han-
dlową,awodniesieniudopaństwstrefyeuro-równieżmonetarną),pozbawia
krajowepartieiruchypolitycznewpływunatekluczoweobszary
24
.Sąonerów-
nieżbardzoważnedlatradycyjnychdoktrynpolitycznych.Jakbowiemmożna
sobiedziśwyobrażaćagraryzmwtradycyjnymjegorozumieniu,gdypaństwo
członkowskieUEniemawpływunaswojerolnictwo?Unianiestworzyłaprzy
tymeuropejskiegopoziomudebatyideologicznejchoćbydlatego,żeniewy-
kształciłasystemupartyjnego,ajedyniejegoprotezę.
InnymczynnikiemstrukturalnymjestzespółzjawiskopisanyprzezRicharda
KatzaiPeteraMairajakokartelizacja25.Ewolucjaprowadzącaodmodelupartii
masowych,poprzezpartiewyborcze,askończywszynapartiachtypukartelnio-
słazesobąrównieżichewolucjęideologiczną.Partiemasowebyłyorganizacjami
ocharakterzeideologiczno-programowym(program-seeking),partiewyborcze
-tworamielektoralnymi,któremożnanazwaćprogramowo-ideologicznymi
(vote-seeking),zaśpartietypukartelsątworamiskrajniepragmatycznymi,cele
24
K.Zuba,Wpływeuropeizacjinazmianęmechanizmówrywalizacjipartiipolitycznych,[w:]Studia
nadwspółczesnymisystemamipolitycznymi.KsięgadedykowanaProfesorowiAndrzejowiAntoszew-
skiemu,t.1:Podmiotyiprocesydemokratyczne,red.J.Juchnowski,R.Wiszniowski,Toruń2014,
s.524.
25
R.Katz,P.Mair,ChangingModelsofPartyOrganizationandPartyDemocracy.TeEmergenceof
theCartelParty,uPartyPolitics”1995,t.1,nr1,s.17.
