Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rakterdyrektywmiałnaceluzapobiegnięcieewentualnegochaosu
wsferzeorganizacyjnej.Konstytucjazakazywałam.in.powoływa-
niawjednejparafiiczymieściebractwposiadającychtesamelub
zbliżonecele.ZakazniedotyczyłjedynieBractwaNajświętszego
Sakramentu,BractwaNaukiChrześcijańskiej,atakżebractwzało-
żonychprzezzakonycieszącesięwcześniejszymiprzywilejami.Do
grupytejnależelidominikaniepatronującybractwomróżańcowym,
karmelicizwiązanizfraterniamiszkaplerznymi,paulinizakładający
popularnewXVIIwiekubractwaAniołaStróżaorazjezuicispra-
wującypieczęnadsodalicjamimariańskimi8.
IdeereformatorskieTowarzystwaJezusowego,ugruntowaneza-
sadniczonaczterechfilarachduchowościzakonu:dogmatycznym,
ascetycznym,apostolskimieklezjalnym,szybkorozprzestrzeniły
sięwEuropiepoSoborzeTrydenckiminadaływyrazistyrysżyciu
religijnemuwwiekuXVII.Duchowośćdogmatycznamiałanacelu
utwierdzaćwludzkiejświadomościrudymentarneprawdywiary,
dotycząceTrójcyŚwiętej(trynitarne),naturyChrystusa(chrysto-
logiczne),Eucharystii(eucharystyczne),atakżeroliimiejscaMa-
ryiwhistoriizbawieniaświata(mariologiczne).Duchowośćasce-
tycznaobokpraktykmodlitewno-pokutnychwiązałasięzimpe-
ratywemswoiściepojętejsłużbyipodporządkowania.Duchowość
apostolskaieklezjalnazwróconabyławreszciewstronęintensyfika-
cjidziałańewangelizacyjnychnarzeczKościołakatolickiegoiroz-
wojużyciawspólnotowego.Fenomenpopularnościjezuitówwyni-
kałzichniezwykłejprężnościizdolnościadaptacyjnej,zekspansyw-
ności,otwartościnaświat,różnorodnościwykorzystywanychśrod-
ków,mającychposłużyćzbawieniuduszludzkich9.Cenionaiwielo-
krotniewcielanawżyciebyłasłynnazasadaIgnacegoLoyoliappli-
catiosensuum10(stosowananawetwpoezjireligijnejwykorzystują-
8ClemensVIIIpp.,const.Quaecumque,7dec.1604,[w:]Codicisiuriscanonici
fonts,t.1:Conciliageneralia-RomaniPontificesusqueadannum1745,ed.P.Ga-
sparri,Romae1947,s.366-370;W.Bochnak,Religijnestowarzyszeniaibractwaka-
tolikówświeckich,Wrocław1983,s.120-121.
9Zob.M.Bednarz,Jezuiciareligijnośćpolska(1564-1964),DNaszaPrzeszłość”
1964,R.20,s.149-224;K.Górski,Odreligijnościdomistyki.Zarysdziejówżycia
wewnętrznegowPolsce,t.1,Lublin1962;tenże,ZarysdziejówduchowościwPolsce,
Kraków1986;W.Smoleński,Wiarawżyciuspołeczeństwapolskiegowepocejezuic-
kiej,Warszawa1951.
10ZostałaonazawartawĆwiczeniachduchownychIgnacegoLoyoli.Zgodnie
zniąwszystko,cootaczaczłowiekanatymświecie,możebyćprzezniegowy-
7
