Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
KształtowaniesięsystemuwyborczegowAmeryce
KolonieangielskieiwAmerycestanowiływłasnośćKoronyalbopo-
szczególnychmożnowładcówlubinwestorówangielskich.Mimotobardzo
wcześniepojawiłasiętaminstytucjawyborów,natyledemokratycznych,na
ilepozwalałnatoówczesnysystempolityczny.Itakkoloniązarządzałgu-
bernator,mianowanyprzezindywidualnegolubinstytucjonalnegowłaści-
cielaidziałającywjegoimieniu,choćwosadachConnecticutiRhodeIsland
odpoczątkuwybieranogowwyborachpowszechnych.Wewszystkichkolo-
niachfunkcjonowałyteżróżnienazywanezgromadzeniaprzedstawicielskie,
przyczymczłonkówizbywyższejmianowałwłaściciellubgubernator,nato-
miastczłonkowieizbyniższejpochodzilizwyboru.Pierwszątakpowstałą
instytucjąbyłpowołanyw1619r.wWirginiiHouseofBurgessesitędatę
przyjmujesięzapoczątektradycjiamerykańskiejdemokracjiwyborczej.
Innymisłowy,wkoloniachbrytyjskichwAmeryceBdemokracjawyprzedzi-
łabiurokrację”gdyż,inaczejniżwEuropie,wyborypojawiłysiętunadługo
przedustanowieniemzwartegosystemuzarządzaniapaństwem3.
Odsamegopoczątkukażdakoloniakształtowałaswojewłasneregu-
łyiobyczajewyborcze,choćwzdecydowanejwiększościwzorowanosięna
zasadachrządzącychwyboramiwAnglii.PrzynajmniejdopołowyXVIII
w.bardzorzadkozdarzałosię,bytoczyłasięjakakolwiekwalkaomiejsce
wlegislaturze.Zasiadaniewniejniedawałożadnychprzywilejów,wiązało
i
KolonieangielskiewAmerycePółnocnejpowstawaływzdłużwybrzeżaAtlantykuodpoczątkuXVIIw.
dopołowyXVIIIw.Ostateczniebyłoichtrzynaście,poczymw1776r.ogłosiłyniepodległośćjakostates,
państwa,iniemalnatychmiastpołączyłysięwUnięnazwanąUnitedStatesofAmerica.Wartododać,że
wprawdziepowszechnieużywasięterminuBkolonia”,alepoprawniejszymokreśleniembyłabyBosada”,
apoichwzrościeterytorialnym-Bprowincja”.AnglicybowiemniekolonizowaliAmerykiPółnocnejtak,
jaknaprzykładIndiiczyobszarówAfryki,leczosiedlalisięnatymterenienastałe,tworzącodpodstaw
lokalnestrukturyadministracyjne,którezczasemstałysięstrukturamipaństwowymi.
12
