Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Gotyckiepierścieniezinskrypcjami,odkrytewGdańskuiokolicach
19
nieidentyfkacjaliteralfabetówmajuskułowychiminuskułowych,budujących
wyrazy,ocenaczytelnościinskrypcjiorazrozpoznaniezagadnieńestetycznych,
takichjakkompozycjarozmieszczonejnaobiekcieinskrypcjiipięknokształtu
poszczególnychliter.
Zkoleianalizatreściinskrypcjiumieszczonychnapierścieniachgotyckich
umożliwiazidentyfkowaniesensuiprogramuideowegotekstu,uwiecznionego
napowierzchniartefaktu.Niezawszejesttoprostaprocedura,bowiemobok
jednoznacznychrozwiązań,wpostacizespołupełnychwyrazów,wieleproble-
mównastręczarozszyfrowanienapisówskomplikowanych,byćmożezupełnie
jasnychdlawykonawcówiwłaścicielipierścieni,żyjącychprzed500laty.Treść
inskrypcjinapierścieniachmazregułycharakterkultowyalboapotropaiczny.
Nazachowanychweuropejskichkolekcjachpierścieniachznalazłysięnierzadko
bardzorozbudowaneinskrypcje.Odnosisiętozwłaszczadoobiektówoznacze-
niuamuletycznym.Wśródgdańskichznaleziskobserwujemyprzeważnienapisy
bardzolakoniczne,ograniczonenawetdojednego,powtórzonegoimieniaMaria.
Inskrypcjeumieszczonenagotyckichpierścieniachwykazująistotneanalo-
giedoinskrypcjiumieszczonychnagotyckichdzwonach.Pierwszepodobień-
stwo,którenasuwasięodrazu,jeszczeprzedanaliząformyitreścinapisówjed-
nychidrugichobiektów,tofunkcjonowaniezarównonapierścieniach,jakina
dzwonachspecjalnejbanderoliinskrypcyjnej.Odnosisięnawetwrażenie,żeta
specyfcznabanderolanaszyidzwonu,wypełnionanapisemlubnie,jestswego
rodzajuwyodrębnionympierścieniem,jakgdybynałożonymnaszyjęobiektu.
Charaktertegopierścieniajestwybitniepodkreślonyprzezpółwałki,stanowią-
cebrzegibanderoliinskrypcyjnej.Drugiepodobieństwotooczywiścierozpla-
nowanieinskrypcjiiformaskładającychsięnaniąliterpismagotyckiego.Ina
pierścieniach,inadzwonachinskrypcjaumieszczonajestwewnątrzbanderoli
irozmieszczonazależnieodwymiarówobiektówizawartościtreści.Wbardziej
lakonicznychnapisachprzerwymiędzyliteramisąwiększe,wbardziejrozbu-
dowanychtekstowoprzerwysąniewielkie.Inapierścieniach,inadzwonach
obserwujemyteżspecjalneznakipoczątkowe(początniki),przeważniewpostaci
krzyży,orazrozdzielniki(przerywniki),wkształcierozet,gwiazd,lilii,naobu
rodzajachobiektównieodnotowujemyabrewiacji.Literynapierścieniachina
dzwonachsątakwysokiejakszerokośćbanderolialboznacznieniższe.Pismo
gotyckieinskrypcjinapierścieniachinadzwonachjestzarównomajuskułowe,
jakiminuskułowe,literymimoróżnejtechnikiwykonaniasąprzeważniewy-
sunięteprzedpłaskietło.Równieżprzekazytekstowewykazująpodobieństwa,
widocznezwłaszczawprzypadkuanalizytychzsensownymiwyrazami.
Pismoinskrypcjinagotyckichpierścieniachwykazujedużepodobieństwo
dopismanapisówumieszczonychnaśredniowiecznychplombachtowarowych.
Oczywistajestzupełnieinnatreśćnapisównaplombach,naktórychuwiecznia-
nowśredniowieczuprzeważnienazwymiast.Naoburodzajachprzedmiotów
