Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Innowacjespołecznejakoczynnikrozwojuspołeczno-gospodarczego
krajowej–zgodniezmerkantylistycznąfilozofiągłoszącą,żebogactwonarodu
opieranamasowymubóstwie,niskichpłacachidużychkorzyściachzeksportu
[Landreth,Colander2005,s.59].Takwięciwokresierewolucjiprzemysłowej
niemamowyoorientowaniusięnarozwójisprzedażwkrajunowychorazce-
lowoiistotniemodyfikowanychproduktów.Możnawięcpowiedzieć,żerozwój
krajubyłpojmowanyjakoubóstwojednostkinakorzyśćnarodu.Takiepoglądy
głosilimerkantyliściwrazzichliczącymsięprzedstawicielemBernardemMan-
deville,którytwierdził,żeubogimnależydaćpracę,łagodzićichbiedę,alenie
należyjejcałkowicieusuwać[Mandeville1957].
Takimpoglądom,szerokorozpowszechnionym,towarzyszyłrozwójnowego
spojrzenianaprzyczynybogaceniasiękraju,którerewolucjonizowałoówczesne
poglądy
.Byłytoideeliberalistyczne.Ichautorembyłtwórcaekonomiiklasycz-
nejAdamSmith,którywksiążceBadanianadnaturąiprzyczynamibogactwanaro-
dówwyrażałpogląd,żeliberalnewynagradzaniepracyjestefektembogactwa,
sprzyjajejpodejmowaniuizwiększaniuprzedsiębiorczościpracowników[Smith
1954].Takjakinniekonomiściklasyczni,wzrostprodukcjiwidziałwczynnikach
twardych,realnych,związanychzpodażową,ilościowąstronąrynku.Dostrzegał
jednocześniepotrzebępoznawaniapopytowejstronyrynkuorazjejwpływuna
procesygospodarowaniaifunkcjonowaniewymianyhandlowej[tamże].Byłto
wstępny
,cennykrokwrozwojuteoriiekonomii,wtymtakżepóźniejszegopo-
znaniawpływuinnowacji(najpierwtechnologicznych,biznesowych)narozwój
gospodarczyispołeczny
.Byłonmożliwydziękiprzeniesieniudonaukekono-
micznychanalizzesferynaukfizycznychidopuszczeniuanalizprzyczynowo-
-skutkowych.Byłtopoczątekdługiejdrogidoodkryciainnowacjiiinnowacyj-
nychproduktówjakoczynnikarozwoju.
NiespełnapółwiekupoukazaniusiędziełaSmitha,w1817roku,DavidRicar-
doopublikowałswojeZasadyekonomiipolitycznejiopodatkowania.Wnichprzybliżył
międzyinnymiefektyrewolucjiprzemysłowejwAnglii,sprzyjającewzrostowigo-
spodarczemu.Jednocześniepokazałnegatywneskutkitejrewolucji,amianowi-
ciedużerozwarstwieniespołeczneirosnącąprzewagęmieszczaństwanadarysto-
kracjąziemską.RozważaniaDavidaRicardaiinnychwspółczesnychmubadaczy
,
międzyinnymiJoana-Baptiste’aSayaiJohnaS.Milla,byłyskierowanenaposzu-
kiwanierozwiązańproblemówgospodarczych,związanychzuprzemysłowieniem
krajuirosnącymhandlemzagranicznym.Ponadto,pozamakroekonomicznym
postrzeganiemrozwojukraju,wskazywalioninawpływdecyzjimikroekonomicz-
nych(przedsiębiorstw)naosiąganerezultatyrozwojugospodarczego.Wskazywali
nakoniecznośćzapewnieniaimswobodydecyzji,głoszącpogląd,żeprawaeko-
nomiczneiregulacjerynkowesąlepszymregulatoremaniżelipaństwo[Say1960,
Mill1965].Wrealnejsferzegospodarowaniawciążdominowałowytwarzanie
masowych,standardowychproduktówopartychnastandardachprzemysłowych.
OkrestentrwałdokońcaXIXwieku,którytonazwanoczasemprzewrotuprzemy-
słowego,charakteryzującegosięstworzeniempodstawdlarozwojuprzemysłufa-
brycznegooraznowoczesnejcywilizacjiprzemysłowej,zastępującejmanufakturę.
Tezmianystanowiłysilneargumentyipodstawędosprzeciwieniasiędog-
matomklasykówekonomiiizakwestionowaniaprawiewyłącznegozajmowania
siępodażowąstronąrynku.Czynilitozarównobadaczeangielscy(m.in.Wal-
