Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Istota,rodzajeisposobyrozliczeń
instrumentówpochodnych
JacekKarwowski
Instrumentfinansowytoumowaokreślającanależnościizobowiązaniastronoraz
wynikająceznichstrumieniepłatności[Sławiński2006,s.200].Mamyzatemdo
czynieniazkonstrukcjąprawną,któradajepewneprawainakładaobowiązkiwdzie-
dzinieprzyszłychprzepływówfinansowych.Kwestietewodniesieniudotradycyj-
nychinstrumentówrynkufinansowego,udziałowychidłużnych,sądobrzeznane
iopisanewliteraturzeprzedmiotu.
Wprzypadkuinstrumentówpochodnychwspomnianestrumieniepłatności
majączęstocharakterbardziejskomplikowanyniżnarynkukasowym(spot),np.
warunkowy(samodojścietransakcjidoskutkuzależyodukładucenwprzyszłości,
podobniejakwysokośćwypłatyjednejstronytransakcjinarzeczdrugiej).Sytuacja
dodatkowosiękomplikuje,gdywgręwchodziwalutaobca.Zmiennośćkursów
walutowych,wyjątkowonieprzewidywalna,powoduje,żepłatnościzwiązanezwy-
stawianiemiposiadanieminstrumentówfinansowychpotrafiąbyćjeszczebardziej
nieoczekiwaneniżnakrajowymrynkuakcji.Obrótdokonywanywskalimiędzyna-
rodowejpowodujeponadtokoniecznośćuwzględnieniaconajmniejdwóchsyste-
mówprawnych.
Pochodneinstrumentyfinansowetworzonesąwoparciuoinstrumentyfinan-
sowe(dług,waluty,akcje),aleitowarowe.Przykładempierwszychsątransakcje
dotycząceprzyszłejdostawywalutpoustalonymkursiealbozmiancenakcjiczy
indeksuakcji,czyzmianstópprocentowych.Tedrugiedotycząrealnychprzedmio-
tów,któreniesąniczyimzobowiązaniem,np.złota,ropynaftowej.Możnazakładać
sięokierunekzmianycentowaruzdostawąwprzyszłościikorzystaćztrafnego
przewidzeniatakiejzmiany.Niejakozbokulokująsięinstrumentypozwalającena
osiągnięciezyskudziękitrafnemuprzewidzeniuzmianpewnychparametrównieko-
nieczniezwiązanychwprostzfinansamiczytowarami,np.zmiantemperatury.
Jeślichodziomiejscederywatówwsystemieprawnym,towPolscepodstawo-
wymiaktamiprawnymiodnoszącymisiędorozważanejproblematykisąRozporzą-
dzenieMinistraFinansów[2001],regulująceprzedewszystkimaspektyrachunkowe
instrumentówfinansowychorazUstawazdnia29lipca2005r.oobrocieinstrumen-