Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
Rozdziałdrugi.Historia
równieżkompaniom(czyliwspółczesnymkorporacjom),głosząckoniecz-
nośćciągłegowzmacnianiakonkurencji,cojeststałymelementemrynko-
worozumianejpolitykigospodarczej.Będączwolennikiemszerokopojętej
oszczędności,zarównowskalijednostki,jakipaństwa,wyznaczałcelepod-
stawowe,takiejakskutecznaobrona,wymiarsprawiedliwościorazniezbędne
robotypublicznefinansowanezpodatków,którepowinnybyćnpewne,wy-
godneioszczędne,jeślichodzioichwymiaripobór”
.Wzasadzieoptował
zaproporcjonalnymsystemempodatkowym.Jesttwórcątzw.złotychzasad
opodatkowaniaorazklasyfikacjiczynnikówprodukcjiiwynagrodzeniaza
korzystanieztychczynników.
5.RozwójprzemysłuihandluwStanach
Zjednoczonych
ekspansja
eksportu
cłaprotekcyjne
WojnywEuropie,którerozpoczęłysięw1793r.początkowomiędzyAnglią
aFrancją,ogarniającpóźniejcałązachodniąEuropę,przyczyniłysięwistotny
sposóbdorozwojuprzemysłuamerykańskiego.MimożeAngliapodkoniec
XVIIIwiekuprowadziłahandelswoimitanimiproduktamiwAmeryce,to
wkrótcewłaśnieeksportamerykańskiznalazłwwalczącejEuropiedużyrynek
zbytu.Obejmowałongłówniepszenicę,zaktórąotrzymywanowysokieceny.
Wzrosteksportuskutkowałtakżerozwojemtonażuflotyhandlowej.Tonaż
statkówwlatach1789-1809wzrósło300%.UdziałprzewozówzeStanów
ZjednoczonychdoEuropywzrósłz50%w1790r.do95%w1800r.Uschyłku
XVIIIwiekuwywóztowarówzeStanówZjednoczonychwzrósło26%,osiąga-
jącwartośćponad200mlndolarów(wartośćdolarabyławielokrotniewyższa
oddzisiejszej).Właścicieleflotyorazfarmerzyosiągaliwysokiedochody,co
miałosięjeszczewprzyszłościkilkakrotniepowtórzyćzpowodutrwających
wEuropiedziałańwojennych.
NatenokresdatowanesąrównieżpoczątkiwymianyhandlowejzBrazylią,
zktórejsprowadzanokawę.
Rozwójsłabegopoczątkowoprzemysłuamerykańskiegowspomaganoodpo-
wiedniąpolitykącełochronnych.Decydującąrolęodegrałwtymwzględzie
sekretarzskarbuAlexanderHamilton(1755lub1757-1804).Jegosprawozdanie
przedłożonew1791r.IzbieReprezentantówbyłogłównymargumentemza
wprowadzeniemcełprotekcyjnych,chroniącychwytwórczośćamerykańską.
Wprzeciwieństwiedowarunkóweuropejskichpodstawowąbarierąbył
brakkapitałuisiłyroboczej.Jednoidrugiebyłodoosiągnięciaprzez
masowąemigracjęzEuropydoAmeryki.Sprzeciwyfarmerówwidzących
