Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.RozwójprzemysłuihandluwStanachZjednoczonych
47
wnapływietaniejsiłyroboczejkonkurencjęnarynkupracymogłybyć
przezwyciężoneprzezwzrostliczbynowychmiejsczatrudnienia,także
dlapracownikówrolnych,wrodzącymsięprzemyśle.Wzrostprodukcji
przemysłowejznajdowałpopytubogatychfarmerów,którzysprzedawa-
liartykułyrolnewdużychmiastach.Następowałowięctzw.sprzężenie
zwrotnewrozwojugospodarczym.
DziękiścisłejochroniecelnejmożliwybyłzdaniemHamiltonatrwałyroz-
wójgospodarczy.Początkowywzrostcennachronionecłamitowarywmiarę
wzrostuprodukcjiiupływuczasuuległzahamowaniu.Następniecenyzaczęły
gwałtowniespadać,agdyosiągnęłypoziomniższyniżcenywyrobóweuropej-
skich(głównieangielskich),ochronacelnabyłajużzbyteczna.
WynalazkiJ.WattaiJ.HargreavesazostałysprowadzonedoStanówZjednoczo-
nychprzezSamuelaSlateraw1789r.ZałożonopierwsząwAmerycefabrykę
tekstylnąprodukującąszorstkiesuknodlaniewolnikówzPołudnia.Produk-
cjęopartonanapędziewodnym,ajejzastosowaniebyłopierwszymkrokiem
wrozwojusystemufabrycznegonaNowymKontynencie.
Majątkizgromadzonewbranżywłókienniczejstanowiłyzalążekamerykańskie-
gokapitalizmu,któregospecyficznącechąbyłintensywnyrozwójfinansowy,
wyprzedzającyzdecydowanierozwójprzemysłu.
OilewEuropieobserwowanozjawiskopowolnegoiraczejwtórnegowstosunku
dorozwojuprzemysłowegowzrostuznaczeniasektorafinansowo-bankowego,
otylewAmerycebranżatawyraźniestanowiłaczynnikgenerującywzrost
produkcjiprzemysłowej(takzresztąjestiobecnie).
Zrzeszeniafinansoweispółkiprawapublicznegopowstawaływbankowości
iubezpieczeniach.PierwszagiełdarozpoczęładziałalnośćwFiladelfiiw1791r.
orazwNowymJorkuiBostonie.Wlatach1790-1800powstałoblisko100
zrzeszeńprzedsiębiorcówifinansistów.Rozwinąłsiętakżesystembankowy.
Zprawie30zrzeszeńbankowych,powstałychprzed1800r.,25przetrwałodo
1929r.
Procesprzemiannajwcześniej,bowpierwszejpołowieXIXwieku,rozpocząłsię
wAngliiiwStanachZjednoczonych.WpozostałychkrajachEuropyZachodniej
(wszczególnościweFrancjiiwNiemczech)rozwójprzemysłubawełnianego
zapoczątkowałwdrugiejpołowiestuleciaprocesindustrializacji,którynadał
silnyimpulsrozwojowigospodarczemutychkrajów.Niecopóźniejindustria-
lizacjaobjęłarównieżRosjęiJaponię.
ochronacelna
kapitalizm
amerykański
giełdy
