Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Częśćpierwsza.Zagadnieniaogólne
Zdaniemprzedstawicieliszkołyaustriackiejzasadniczymcelempolitykigospodarczej
państwapowinnabyćprzedewszystkimochronamechanizmuwolnegorynku.Wolnemu
rynkowizagrażajązaśm.in.przedsiębiorstwapaństwowe,zwłaszczajeżeliichdziałanie
prowadzidopowstaniamonopoluwdanejdziedziniegospodarki.Szkodliwedlawol-
negorynkusąrównieżwszelakieadministracyjneregulacjewolnegorynku,takiejak
np.ograniczeniadostępudoprowadzeniadziałalnościgospodarczejlubwykonywania
zawodów,regulacjedotyczącecenminimalnychimaksymalnychalboilościproduko-
wanychlubsprzedawanychtowarówiusług.
Równieżzwolennicychicagowskiejszkołyekonomiiuważali,żewolnyrynekstanowi
efektywnymechanizmalokacjizasobów,wobecczegorolapaństwawgospodarcepo-
winnabyćograniczonadoobronymechanizmuwolnegorynku.Monetaryzm,zktórym
powszechnieutożsamianajestszkołachicagowska,koncentrujeuwagęnapolityce
pieniężnej.Politykafiskalnapaństwa,zdaniemmonetarystów,niewywierazbytdużego
wpływunawysokośćrealnegodochodunarodowegooraznazatrudnienie.
Podjęcieprzezpaństwodziałańinterwencjonistycznychwiązałosięzradykalnązmianą
ideologiistanowieniaistosowaniaprawa.Miejsceogólnychnormokreślającychprawa
iobowiązkiadresatówzajęłynormycorazbardziejszczegółowe,azdrugiejstronyczęsto
wykorzystywanoklauzulegeneralne,mającezapewnićelastycznośćstosowaniaprawa
ibraksprzecznośćzregułamiracjonalnościekonomicznejorazzasadamisprawied-
liwościspołecznej.Konsekwencjątychzjawiskbyłwzrostdyskrecjonalizmuwładzy
sędziowskiejiurzędniczej15.
1.5.2.Państwodobrobytu
Doktrynapaństwadobrobytu(ang.welfarestate),któraupowszechniłasiępoIIwoj-
nieświatowej,wymagałaponadtoprowadzeniaprzezadministracjęaktywnejpolityki
społecznejibezpośredniegozaangażowaniasięwudzielaniewieluusług,jaknp.pro-
wadzenieszkół,utrzymywanieszpitaliitp.Przekonanie,żetworzenierywalizujących
zesobąsieciusługprowadzidowzrostukosztówponoszonychprzezkonsumentów,
sprawiło,żepoIIwojnieświatowejwwielupaństwachznacjonalizowanosektorusług
publicznychizorganizowanogojakomonopol.Wkonsekwencjiwspółczesnaadmi-
nistracjapublicznazostałaobarczonawielomaróżnorodnymizadaniami,radykalnie
odbiegającymioddziewiętnastowiecznejkoncepcjipaństwannocnegostróża”
.
15
L.Morawski,Spóropojęciepaństwaprawnego,PiP1994l4,s.8.
