Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Prawocywilneaprawopodatkowe
1.6.Instytucjecywilnoprawnewstrukturzepodatkowegostanu
faktycznego
Stosunekprawnopodatkowy,któregotreśćobejmujeobowiązekpodatko-
wy,powstajezchwiląziszczeniasiępewnychprzesłanek,nazywanychwdok-
trynieelementamipodatkowegostanufaktycznego91.Elementyte,dlaktórych
przyjętowdoktrynierównieżinneokreślenia,np.elementykonstrukcjipodat-
ku92alboelementystrukturypodatku93,musząbyćokreślonewustawiepodatko-
wej94.Dająsięprzytymzauważyćwpiśmiennictwiepewnerozbieżnościcodo
katalogupowyższychelementów.Kierującsięjednakdośćpowszechnieakcep-
towanymszerokimichujęciem,należytuwymienić:podmiotpodatku,przed-
miotpodatku,podstawępodatku,stawkępodatkowąorazulgiizwolnienia,przy
czymniektórzyautorzydodająjeszczetrybiwarunkipłatnościpodatku95.
Zpunktuwidzeniaobecnościinstytucjicywilnoprawnychwstrukturzepo-
datkowegostanufaktycznego,niewszystkieprzytoczonewyżejelementywyma-
gająjednakowejuwagi.Niewątpliwienajpoważniejsząrolęodgrywająpodmiot
iprzedmiotpodatku,apoczęścitakżewyłączenia,ulgiizwolnieniapodatkowe.
Znaczeniepodmiotuiprzedmiotuopodatkowania,traktowanychjakopodsta-
woweelementypodatkowegostanufaktycznego96,przedstawiasię,wodniesie-
niudoposzczególnychkategoriipodatków,wsposóbniejednakowy.
Elementpodmiotowyodgrywadoniosłąrolęwodniesieniudopodatków
dochodowych,cozostałoswojewyraźneodzwierciedleniewnazwieregulują-
cychjeustaw.Właśniezapomocąkryteriumpodmiotowegozostałyonewyod-
rębnione,atakżeujętewdwiezasadniczegrupy:podatekdochodowyodosób
fizycznychorazpodatekdochodowyodosóbprawnych.Kryteriumpodmio-
33
-akcyjnejwPolsce,TransformacjePrawaPrywatnego2009,nr3-4,s.5in.orazR.Mastal-
ski(w:)Systemprawafinansowego...,t.III,s.353-354oraz372.
91A.Kostecki,Podatkowystanfaktyczny(w:)Studiazzakresupolitykifinansowej...,
s.135;I.Korczyński,Prawnopodatkowystanfaktyczny(w:)Prawopodatkowe.Teoria...,s.30-31;
A.Nita,Stosunekprawnopodatkowy.Obowiązek...,s.19in.;tenże,Stosunekprawnopodatko-
wy(w:)Prawopodatkowe.Teoria...,s.42-43;tenże(w:)Systemprawafinansowego...,t.III,
s.509-510.
92PozaKosteckim(Podatkowystanfaktyczny...)m.in.:A.GomułowicziJ.Małecki,
Podatkiiprawopodatkowe...,s.84;J.Głuchowski(w:)Finansepubliczneiprawofinansowe...,
s.475;B.Brzeziński,Wprowadzeniedoprawapodatkowego...,s.53.
93W.Wójtowicz(w:)Prawopodatkowe-częśćogólnaiszczegółowa,red.W.Wójto-
wicz,Warszawa2009,s.8.
94TegorodzajunakazwynikabezpośredniozpostanowieńKonstytucjiRP(art.217).
Niepodważajątejtezyuprawnieniaprawotwórczejednosteksamorząduterytorialnego,
którewograniczonym(Konstytucjąiustawamipodatkowymi)zakresiemająwpływna
niektóreelementykonstrukcyjnepodatku-zob.m.in.A.Goettel,Przywilejewpodatkach
samorządowych,FK2004,nr5,s.56in.
95Taknp.W.Wójtowicz,Prawopodatkowe...,s.9.
96Powszechnieuważasięjezapodstawowe(najważniejsze)elementykonstrukcji
podatku-I.Korczyński,Prawnopodatkowystanfaktyczny(w:)Prawopodatkowe.Teoria...,
s.35;A.Nita,Stosunekprawnopodatkowy(w:)Prawopodatkowe.Teoria...,s.43.