Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Prawocywilneaprawopodatkowe
zostanieszerzejzilustrowane(zob.pkt1.8oraz1.9)zkażdymzpowyższychroz-
31
wiązań.Jednakwwypadkachwspomnianejmodyfikacjiuzasadnionebędziepy-
tanie,czywrezultacietakiegozabieguokreślonepojęcienadalpozostajekatego-
riąprawacywilnego,czystajesięorganicznympojęciemprawapodatkowego81.
flAutonomią”dasięrównieżuzasadnićzjawiskowystępowania,podjednako-
nazwą,pojęć,którewunormowaniachprawacywilnegoorazpodatkowego
mająodmienneznaczenia82.Dotyczytozwyklepojęćzzakresuflogólnego”języ-
kaprawnego.Marównieżswojąpodstawęwflautonomii”rozwiązaniepolega-
jącenarezygnacjizkonstruowaniawramachregulacjipodatkowychpewnych
niezbędnychmechanizmów,askorzystaniezmetodybezpośredniegoodesłania
dostosowaniaodpowiednichkonstrukcjiprawacywilnego.Tegorodzajuzabieg
jestuzasadnionyzwłaszczapodobieństwemstosunkuprawnopodatkowegodo
zobowiązaniowegostosunkucywilnoprawnego(zob.pkt1.6).
Szczególnąpłaszczyznązwiązkówprawacywilnegozprawempodatko-
wymsytuacje-choćniezbytczęste-wktórychunormowaniaprawacywil-
negowspierająfunkcjonowanieinstytucjiprawapodatkowego.Chodzituprze-
dewszystkimocywilnoprawneśrodkizabezpieczeniawykonaniazobowiązań
podatkowych:hipotekęprzymusową(art.34in.o.p.)orazzastawskarbowy
(art.41in.o.p.)83.Zaliczyćtutakżemożnaszczególnyinstrumentprawnoproce-
sowy,zawartywart.199a§3o.p.orazw,korespondującymznim,art.1891k.p.c.
Napodstawietychprzepisóworganpodatkowy(takżeorgankontroliskarbowej)
możeżądaćustaleniaprzezsądistnieniaalbonieistnieniastosunkuprawnego
lubprawa,jeżelijestononiezbędnedlaocenyskutkówpodatkowych.Należy
wskazaćtakżenamożliwośćzastosowaniadoochronywierzytelnościpublicz-
noprawnych(zatemtakżenależnościpodatkowych)specyficznegoinstrumentu
cywilnoprawnego,jakimjestskargapauliańska(art.527in.k.c.).Choćproblem
tenjestprzedmiotemkontrowersjidoktrynalnychiorzeczniczych,wyrokTry-
bunałuKonstytucyjnegoz10lipca2000r.84rozszerzającypojęcieflsprawycy-
wilnej”wrozumieniuart.1k.p.c.równieżnaroszczeniadotyczącezobowiązań
pieniężnych,którychźródłostanowidecyzjaadministracyjna(cooznaczado-
puszczalnośćdrogisądowejwtymzakresie),dajepoledokorzystnej(zpunktu
widzeniainteresówmajątkowychzwiązkówpublicznoprawnych)wykładni85.
WtymkierunkupodążyłoostatnioorzecznictwoSąduNajwyższego,uznając
dopuszczalność-wdrodzeanalogii-posłużeniasięskargąpauliańskąwcelu
ochronynależnościpodatkowych86.
81B.Brzeziński,Kilkarefleksjiozwiązkachorazinstytucjachprawacywilnegozprawem
podatkowym,StudiaIuridicaToruniensia,t.IV,Toruń2008,s.48-49.
82Tamże,s.49.
83B.Brzeziński,Prawopodatkoweaprawocywilne(w:)Prawopodatkowe.Teoria...,
s.397-398.Zob.teżK.Lasiński-Sulecki,W.Morawski(w:)Systemprawafinansowego...,
t.III,s.548-548.
84OTK2000,nr5,poz.143.
85M.Pyziak-Szafnicka(w:)Systemprawaprywatnego,t.VI,Prawozobowiązań-część
ogólna,red.A.Olejniczak,Warszawa2009,s.1236-1237,atakżepowołanetampiśmien-
nictwoorazorzecznictwo.
86WyrokSNz28października2010r.,IICSK227/10,BiuletynSąduNajwyższe-
go2010,nr12.