Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
42
bydowyłączeniaodopodatkowaniaznacznejliczbystanówfaktycznych,conie
wydajesięzgodnezintencjąustawodawcy.
Pojawiasięnamarginesiepowyższychrozważańprobleminnegorodza-
ju,mianowicie,czyużytywtreścisformułowaniaflczynności,któreniemogą
byćprzedmiotemprawnieskutecznejumowy”terminflczynności”oznaczawy-
łącznieczynnościprawne(cowydajesiębyć,analizującpiśmiennictwopraw-
nopodatkowe,dośćrozpowszechnionąinterpretacją),czytylkoczynnościfak-
tyczne118(cowynikałobyzfaktu,żenajczęściejzachowaniafaktyczneprzed-
miotemumowy),czyzarównojednejakidrugie?Wydajesię,żeustawodawca
stawiagłównyakcentnaumowy(prawnieskuteczne),bezwzględunaokolicz-
ność,jakiegorodzajuświadczenie(lubteżinnezachowanie)stanowijejprzed-
miot.Możetobyćwięcumowamającazaprzedmiotzarównoczynnościfaktycz-
ne(codotyczywiększościumówtworzącychobrótcywilnoprawny),jakiczyn-
nościprawne(np.umowazlecenia,komisu,agencji).Tawłaśnieumowabędzie
podlegałaoceniezpunktuwidzeniaswejflprawnejskuteczności”,choćtrudno
powstrzymaćsięodkonstatacji,żeustawodawcadośćniefortunniezredagował
analizowaneprzepisyustawpodatkowych.
Inaczejnatomiasttrzebaocenićumowydotyczącetychkategoriipodat-
ków,wktórychprzedmiotemopodatkowaniajestsamaumowa(bezwzględu
nato,jakiejejekonomiczneskutki).Niemazatemżadnegoznaczeniaoko-
liczność,czywnastępstwiewykonaniaumowydoszłodoprzysporzeniama-
jątkowegonarzeczjakiejkolwiekzestron,czyteżdoinnychskutkówmajątko-
wych.Tegorodzajurozwiązaniawystępująwzakresiepodatkuodczynności
cywilnoprawnych.Bezwzględnanieważność(zjakiegokolwiekpowodu)umo-
wysprzedaży,pożyczki,odpłatnegozniesieniawspółwłasnościitp.będzieozna-
czałabrakprzedmiotuopodatkowania,atymsamymniepowstanieobowiąz-
kupodatkowego119.
Zinnymjeszczemechanizmemmamydoczynieniawzakresiepodatkuod
spadkówidarowiznorazniektórychinnychpodatkówmajątkowych,m.in.po-
datkuodnieruchomości.Wpierwszymwypadkuprzedmiotemopodatkowania
jestprzysporzeniemajątkowemająceswojeźródłom.in.wniektórychczynnoś-
ciachprawnych(np.darowizna,nieodpłatnezniesieniewspółwłasności).Bez-
względnanieważnośćczynnościprawnej(zjakiegokolwiekpowodu)oznacza
niemogącychbyćprzedmiotemprawnieskutecznejumowyzczynnościamibezwzględ-
nienieważnymi.
118Zob.np.R.Sowiński,Skutkipodatkoweczynnościnieważnychświetleart.230Ko-
deksuspółekhandlowych,Prz.Pod.2002,nr2,s.23-24;F.Świtała,Nieważnośćczynności
prawnej...,s.6.
119Kwestiatazasadniczoniebudziwątpliwościworzecznictwie-zob.np.wy-
rokSNz13czerwca2002r.,IIIRN108/01,POP2003,nr6,s.539;wyrokWSAwŁodzi
z10sierpnia2004r.,ISA/Łd1869/03,Prz.Pod.2005,nr3,s.60orazpiśmiennictwie-
por.m.in.:J.Zdanowicz,Podatekodczynnościcywilnoprawnych.Opłataskarbowa,Warsza-
wa2004,s.115;A.Mariański,D.Strzelec,Ustawaopodatkuodczynnościcywilnoprawnych,
ustawaoopłacieskarbowej-komentarz,Gdańsk2005,s.297;M.Waluga,Komentarzdousta-
wyopodatkuodczynnościcywilnoprawnych,Warszawa2006,s.240;M.Goettel,A.Goettel,
Podatekodczynnościcywilnoprawnych...,s.316-317.