Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wprowadzenie
11.Podporządkowanieprogramównauczaniaiprogramówbadańpowszechnieak-
ceptowanejdoktrynieekonomicznejiakceptacjętegostanurzeczyprzezznacz-
nączęśćśrodowiskanaukowegoekonomistów.
12.Depersonalizacjęprocesukształcenia;rolęmistrza–nauczycielawprzekazywa-
niuwiedzyprzejmująpublikacje,czasopismaipodręczniki.
13.Różnicowaniezainteresowańnaukowychwramachekonomii,rozwójspecjaliza-
cjiipowstawaniezespołównaukowychowąskiejspecjalizacji
7
.
Zlistyzjawiskodzwierciedlającychinstytucjonalizacjęnaukekonomicznych,
osiemmożnabezpośredniowiązaćzdziałalnościąszkółwyższych(zjawiska3,4,
5,6,9,10,12i13),zaśzjawiska1,2,7,8,10i13występowaływichotocze-
niuiwspomagałyproceskształceniaekonomistów.Dlategonajwiększynacisk
wanalizieprocesuinstytucjonalizacjipołożononafunkcjonowaniesystemuszkol-
nictwawyższegowIIRzeczypospolitej.Zjawisko11–polegającenapodporządko-
waniuprogramównauczaniaibadańjednejdoktrynieizaakceptowaniutegoprzez
znacznączęśćśrodowiskanaukowego–należyuznaćzahamującerozwójnauk
ekonomicznych
8
.
Wymienionezjawiskamożnauznaćzatypowedlaokreślonegoetapuprocesu
instytucjonalizacji,przedstawionegoprzezTerry’egoN.Clarka
9
.Badacztenzapre-
zentowałkolejneetapyprocesuinstytucjonalizacjiwpostacipięciostopniowejskali:
samotnyuczony,naukaamatorska,począteknaukiakademickiej,naukaustabilizo-
wanaiwielkanauka.Cechycharakterystycznedlaposzczególnychstopni,etapów
instytucjonalizacjiwliteraturzepolskiejprzedstawionoponiżejzaNinąKraśko
10
.
Etappierwszy–samotnyuczony–cechujepodejmowaniepracnaddanympro-
blememprzezpojedynczejednostkiprzyminimalnymzaangażowaniuinstytucji.Ko-
munikacjamiędzyuczonymijestniesformalizowana,poleganabezpośrednichkon-
taktach,spotkaniachprywatnych,wymianiekorespondencji.Natymetapiezpewny-
mitrudnościamimogązarysowywaćsiępowszechnieakceptowanezałożeniabadań,
możenastąpićsformułowaniezakresubadańdyscypliny,problemówbadawczych
orazpodstawowychkategoriipojęciowych.Wtymokresiebrakujewzorcówprzeka-
zywaniawiedzynaukowejwukładzienauczyciel–uczniowie.Zainteresowaniedaną
dyscyplinąpopierająpojedynczeosobyześrodowiskanaukowegolubspozatego
środowiska.
7
Wustaleniulistyzjawisk,składającychsięnaprocesinstytucjonalizacjinaukozarządzaniu,wy-
korzystanopracęNinyKraśko,któratezjawiskazidentyfikowaławkontekścierozwojusocjologii.Zob.
N.Kraśko,InstytucjonalizacjasocjologiiwPolsce1920–1970,Wyd.NaukowePWN,Warszawa1996,
s.17,atakżewłasnespostrzeżeniaautoraniniejszejpracy.
8
Wystąpienietegozjawiskanegatywnieodbiłobysięnarozwojunaukekonomicznych,m.in.wią-
załobysięzograniczeniemobszaruinspiracjiintelektualnych.
9
Czymożnamówićojednoznacznejklasyfikacjizjawiskdoposzczególnychetapów?Rozwójpo-
szczególnychnaukmacharakterciągłyijakościowy,niemawnimwyraźnychznaków,punktówprzeło-
mowych,którychwystąpieniewskazuje,żeterazjesteśmywinnymetapie.Okazujesię,żewielezjawisk
występujerównoleglewzględemsiebieizachodziwkilkuetapach.Możnapostawićtezę,żepodobniejak
wprzypadkucyklużyciaproduktuczyorganizacji,należymówićocyklużyciadanegozjawiska(zjawisko
sięrodzi,rozwija,dojrzewaiumiera).Przyjętowięc,żedanezjawiskojesttypowedlaokreślonegoetapu
procesuinstytucjonalizacji,jeżeliwtymokresieznajdujesięwfaziepóźnegorozwojuidojrzałości.
10
N.Kraśko,Instytucjonalizacjasocjologii...,jw.,s.14–19.
WydawnictwoKeyTextsp.zo.o.
www.keytext.com.pl
