Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
InstytutNaukowo-BadawczyEuropy
WschodniejwWilnie(1930-1939)
Założenie
WPolscemiędzywojennejdziałałowieleośrodkówbadawczych,po-
wołanychwcelubadaniakrajówsąsiednichorazzłożonychkwestiina-
rodowościowychwewnątrzkraju.Prowadzenietakichbadańwynikało
zarównozmiędzynarodowego,jakiwewnętrznegopołożeniakrajupo
odzyskaniuniepodległości.Odrodzonepaństwopolskie,któregoczęścią
wlatach1922-1939byłarównieżWileńszczyzna,wokresiemiędzywo-
jennymobejmowałoobszar388,6tys.km2.OgólnadługośćgranicPolski
wynosiła5534km,wtymodcinekzZSRR-1412km,zNiemcami-
1912km,zCzechosłowacją-984km,zLitwą-507km,zRumunią-
349km,zWolnymmiastemGdańsk-121km,zŁotwą-109km,na
granicęmorskąprzypadało140km.Wpolskichkręgachpolitycznych
zdawanosobiesprawęzkonsekwencjiwynikającychzgraniczeniazpo-
tencjalniezawszeniebezpiecznymiNiemcamiiRosjąSowiecką,aod
1922rokuZwiązkiemSocjalistycznychRepublikRadzieckich,którenie
kryłyswejwrogościdoodrodzonegopaństwapolskiego.Sytuacjęjeszcze
bardziejkomplikowałykonfliktyterytorialnezLitwąiCzechosłowacją19.
Uwarunkowaniamiędzynarodowepotęgowaływpewnymstopniu
konfliktywewnętrzne,zwłaszczanarodowościowe.Polskaw1921roku
miała27,4mlnmieszkańców,dodrugiejwojnyświatowejichliczbawzro-
słado35,1mln,zktórychPolacystanowiliok.69%ogółumieszkańców,
19W.Roszkowski,HistoriaPolski1914-1993,wyd.IIIrozszerzone,Warszawa1994,
s.32,40-43;M.Róg,StrukturaterytorialnailudnościowaPolskipoodzyskaniuniepodległo-
ści,„RocznikStowarzyszeniaNaukowcówPolakówLitwy.Rok2018”2018,t.18,s.159-168.
15