Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
I.NAŁOGOWAOSOBOWOŚĆNASZYCHCZASÓW
_ZAGROŻENIAIWYZWANIA
Przezdziesiątkilatminionegostuleciawświadomościwieluludzidominowałoprze-
konanie,żechorobąXXwiekujestnerwica_cywilizacyjnazmoradręczącaludzkie
ciałaidusze.Nerwicamiaławręczstanowićsymbolindywidualnychicywilizacyjnych
problemówczłowieka.W1937rokuwybitnapsychoanalityczkaKarenHorneynapisa-
łaksiążkępodznamiennymtytułemNeurotycznaosobowośćnaszychczasów,któraprzy-
czyniłasiędougruntowaniategoprzekonania(Horney,1982).
Kiedyjednakmijałykolejnedekady,pojawiałosięcorazwięcejpowodów,aby
sądzić,żenerwicastopniowotraciswojądominującąpozycję,agłównąchorobącywi-
lizacyjnąschyłkuXXwiekustająsięuzależnienia,czylinałogi.
Istotąnerwicywtradycyjnejpostacibyłokonfliktoweścieraniesięwewnętrznych
impulsów,pragnieńidążeńtłumionychzakazamiiograniczającymizasadami,które
zostaływpojoneprzezzewnętrzneotoczenie.Dynamikatychsił,wypieranychpoza
graniceświadomości,wstrząsałaintegralnościąpsychikiiciałajednostki,powodując
różnorodneobjawyemocjonalne,cielesneiumysłowe.
Osobachorananerwicę,doznającprzykrychdolegliwości,niemogłazrozumieć,
skądonesiębiorąi,czującsięwobecnichbezradna,szukałapomocyuspecjalistów
zdolnychdorozpoznaniaprawdziwejnaturytychukrytychsiłpsychicznych.Wgabi-
neciepsychoterapeutypacjent,doznającwglądu,odkrywałŹródłaswoichcierpień.
Poprzezuświadomieniesobieizrozumienieistotywewnętrznychkonfliktóworazich
genezy,czylibolesnychipowikłanychdoświadczeńemocjonalnychzwcześniejszych
okresówżycia,uwalniałsięodcierpień.
Psychoterapeuciiichwielcynauczyciele_Freud,Jung,Adler,Fromm,Horney,Sul-
livan_ukazywalinietylkonaturęlabiryntówindywidualnejpsychiki,aleiwskazywali
naograniczająco-represyjnedziałanieautorytetów,kulturyiobyczajów.Nerwicajawiła
sięjakonastępstwozdominowaniaindywidualnościjednostkiprzezsztywnysystemśro-
dowiskarodzinnego,społecznegoireligijnego.Uwewnętrznieniezewnętrznychzaka-
zówiśrodkówrepresyjnychinstalowałowpsychicejednostkimechanizmypowodujące
cierpienieiwystępowanieobjawów.Próbyuwolnieniasięibuntupowodowałyuniej
poczuciewiny,ponieważbyłaprzekonana,żeniemaprawadoindywidualniepojmo-
wanejwolnościwyborusposobuzaspokajaniaswoichpotrzebikształtowaniaswegożycia.
Osobacierpiącananerwicęczęstomiałapoczuciewinyzaswojepragnienia,bałasię
kary.Strukturanerwicy,rozumianawtensposób,wyłaniasięzdoświadczeńwczesnego
dzieciństwa_możnapowiedzieć,żefundamentyneurotycznejosobowościkształtująinni
ludzie,przedewszystkimważneosoby,któryminajczęściejsąrodzice.
