Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wbadaniachmetaloznawczychrozpatrujesięnajczęściejprzemianywwarunkachstałego
ciśnienia,awięcliczbaczynnikówzewnętrznychwynosi1.Stądprzyjmujesięnaogół
uproszczonąpostaćwzoru(n-liczbaskładników,f-liczbafaz):
S=n-f+1.
(1.17)
Zewzoruwynika,żekrystalizacjawukładziejednoskładnikowym(np.czystymmetalu)
musizachodzićwstałejtemperaturze,gdyżS=n–f+1=0.Jesttomożliwedziękiwydzie-
laniusięutajonegociepłatopnienia(równegociepłukrystalizacji).Wukładziepodwójnym
krzepnięciezachodziwzmiennejtemperaturze,gdyżS=n–f+1=1.Oznaczato,żeprzy
zmianiejednegoczynnika(temperatury)wdalszymciągubędąwspółistniećdwiefazy:
ciekłaistała.
1.3.3.Mieszaninafaz-reguładźwigni
Omieszaniniefazmówimywówczas,gdywstopiewystępujądwielubkilkafazoróżnej
strukturzeiodpowiedniejdyspersjicząstekwzajemniewymieszanych.Jeśliwszystkie
fazystopusąstałeiichziarnamajązbliżonewielkości,towartościjegoparametrówsą
średniąważonąwartościparametrówskładników,zwyklewiększąniżwartościparame-
trówczystegometaluosnowy.Dlategoczęstocelowodążysiędowytworzeniastopów
owielofazowejstrukturze.
Ważnymproblememjestokreślenieprocentowegoudziałuposzczególnychfazwstopie.
Możnategodokonaćnapodstawiewykresurównowagifazowejzapomocąregułyodcin-
ków,zwanejrównieżregułądźwigni.Załóżmy,żemamystopskładającysięzeskładników
AiB,wktórymwystępujądwiefazy:αiβ.KoncentracjaskładnikaAwynosico,askład-
nikaB-(1-c
o
).Składyfazαiβtoc
α
ic
β
,odpowiednio.Rysunek1.5ilustrujesposób
wyprowadzeniaregułyodcinków(dźwigni).Składfazαiβto,odpowiednio,cαicβ.
Rysunek1.5.Rysunekpomocniczydowyprowadzeniaregułyodcinków(dźwigni):a)fragmentukładurównowagi;
b)dźwigniaodpowiedniadlastopuSitemperaturyT
o
(αjestwtymprzypadkufaząciekłą,β-stałą)(m
α
-udział
fazyα,mβ-udziałfazyβ)
OznaczmyudziałfazyαwstopieSoskładziec
o
przezm
α
.Wtedyudziałfazyβwtym
stopiewyniesiem
β
=(1-m
α
).Następniemożnaokreślićm
α
wfunkcjic
α
,c
β
,c
o
.Jeśliogólną
1.3.WYKRESYRÓWNOWAGi
17
