Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Studianadantysemityzmemjakomatrycametodologiczna
33
nak,coświetniepokazujeHalliday,poznawczypotencjałtychbadań
zależyjużbardziejodtego,nailesąonewstaniewykroczyćzarówno
pozaorientalistyczneschematy,jakiograniczeniaich„dyskursywnej”
krytyki,którąEdwardSaidzaproponowałwOrientalizmie.Wydaje
się,iżtegopotencjałuniedasięzrealizowaćbezwzięcianapoważnie
postulatu,którywodniesieniudocałejstrukturynowoczesnych,za-
chodnichnaukspołecznychformułujeImmanuelWallerstein,amia-
nowiciepostulatu„odmyślenia”ichpodstawowychkategoriiische-
matówwyjaśniania22.Wedługtegoautorautrwalonestrukturywiedzy
sąproduktemrozwojuokreślonejhistorycznejformacjispołeczno-
-ekonomiczno-politycznej(nowoczesnegosystemu-świata),atakże
czynnikiemjejstabilizowania.Częściątegoukładujestorientalistyka,
któranaróżnesposoby,wmniejszymlubwiększymstopniu,pośred-
niolubwprost,świadomielubnie,uczestniczywlegitymizowaniuce-
chującejtęhistorycznąformacjęsupremacyjnejpostawywobecświata
islamu.„Odmyślenie”orientalistyki(wrazzcałympolemnowoczes-
nychnaukspołecznych)okazujesięwtymkontekściewarunkiem
sinequanondotarciadotakiejwiedzynatematmuzułmanów
iislamu,któraniebyłabyuwikłanawpodtrzymywaniewspomnianej
postawyitymsamymniebyłabytaknaturalnymwsparciemdlaeu-
ropejskiejislamofobii.
StudianadantySemityzmemjakomatryca
metodoLogiczna
Szerokiespektrumiróżnorodnośćzjawisk,którełączystrach,wrogość
ipogardawobecislamuimuzułmanów,wskazujenato,żedoich
analizypotrzebnejestzniuansowaneinstrumentariumpojęcio-
we.Niezbędnesąbowiemkategoriepozwalającenauchwycenie
skomplikowanychprocesów,wwynikuktórychróżnegorodzajunie-
sprecyzowaneobawyiodczuciastopniowozamieniająsięwustruk-
22I.Wallerstein,UnthinkingSocialScience:TeLimitsofNineteenthCenturyPa-
radigms,Cambridge1991;takżeI.Wallerstein,Czymożnaniebyćorientalistą?
Esencjalistycznypartykularyzm,w:idem,Europejskiuniwersalizm.Retoryka
władzy,Warszawa2007.
