Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
ROZDZIAŁ2
Znaczenieodruchówpierwotnychiposturalnych
mawyjątkowodużągłowęwstosunkudowielkościcałegociała,arozmiar
otworumiednicznegokobiety,przezktórymusiprzecisnąćsiędziecko,jestogra-
niczonyprzeznasząwyprostowanąpostawę”(RosenbergiTrevathan,2001).
Wporównaniuzinnymigatunkamissakówludzkiedzieckoprzychodzinaświat,
będącnastosunkowoniedojrzałymetapierozwoju,całkowiciezależneodmatki,
któraprzezpierwszetygodniezaspokajawszystkiejegopotrzeby.Ażdoukoń-
czeniapierwszegorokuniezdolnejestonodotego,bystaćlubchodzić.Właśnie
toskłoniłoniektórychautorów,abypierwszedziewięćmiesięcypourodzeniusię
dzieckaopisywaćjakoprzedłużenieokresużyciapłodowego.
Naniektórychetapachrozwojuwzrostprzebiegaszybciejniżnapozosta-
łych.Podczasgwałtownegowzrostuirozwojumózgjestszczególniewrażliwy
nadziałanieczynnikówzewnętrznychiwewnętrznych.Wokresieintensyw-
negowzrostuwpływyzewnętrznemogąspowodowaćzmianybądźanomalie
wkształtującejsięarchitekturzemózgu.Taplastycznośćneuronalnamożemieć
korzystnebądźnegatywnekonsekwencjeorazprzypomina,żerozwójdziecka
jestwynikiemzarównonatury,jakiopieki,dojrzewaniaorazwpływówśrodo-
wiskowych,wzrostuiinterakcji.
Pourodzeniurozwójniektórychobszarówmózgujestbardziejzaawan-
sowanyodpozostałych.Koramózgowanoworodkamatylkopołowęswojej
właściwejgrubości,przyczymtylneobszarysąlepiejrozwinięteniżprzednie.
Wzrostgrubościkory,którynastępujeprzezkolejnekilkalat,jestrezultatem
zwiększeniasięrozmiarukomóreknerwowychorazwyrastanialicznychpołą-
czeńmiędzynimi(wzrostliczbydendrytów).Gdydzieckoprzychodzinaświat,
niższepiętrajegomózgusąlepiejrozwinięteniżwyższe,aledziękiszybkie-
mupowstawaniupołączeńmiędzyniższymiiwyższymipartiami,conastępuje
między6.a12.miesiącemżycia,corazwiększąkontrolęzaczynająprzejmować
wyższeośrodki,podczasgdyniższepiętraprzejmująlicznefunkcjeprzebiega-
jącenieświadomie.Dlategowłaśnieodruchystanowiąbezpośrednieodzwier-
ciedleniedojrzałościwzakresiezhierarchizowanejkontroli.
Dendryty–rozgałęzionezakończeniakomórkinerwowej(neuronu),któreotrzymu-
jąimpulsyelektryczneodinnychkomóreknerwowychorazprzewodząjedociała
komórki.
.2070Odruchyjakoodzwierciedlenie
rozwojuhierarchicznego
ArnoldJ.Capute(CaputeiAccardo,1991)opisałtrzygrupyodruchówobec-
nychprzezpierwsze3,5rokużyciadziecka: