Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przynajmniejniewielkąochronęprzedzabiciem.Wkońcuzdradzona
żonalubmążniemusielipałaćmiłościądoowocuzdradyswego
współmałżonka.Jakmożnawyczytaćwprawiemiejskim:
Bękarci,Gadkowie,Piszczkowie,Kosterowie,czarownicy,kuglarze,aczkolwiek
nanikogoskarżyćniemogą,wszakżektobyktóregotakiegozabił,albo
jakimkolwieksposobempokójnadnimzgwałcił,mabyćkaranjakogwałtownik
pokoju27.
Jaknietrudnozauważyć,dziecizniechcianegołożabyły
automatyczniewłączanewpoczetludzimarginesuspołecznego,
doktóregonależałyinnewspomnianegrupy.
Wbrewwspółczesnymobiegowymopiniom,iżwdawnych
wiekachdziecitraktowanojakminiaturowychdorosłych,zdawano
sobiesprawę,żeokresdzieciństwaróżnisięoddorosłości.Dawne
społeczeństwowPolscepostrzegałodziecijakoistotyniewinne
iszczere.Twierdzono,żesąonekrucheibezbronne,aprzez
towymagająszczególnejtroski.JużWincentyKadłubekpisałwswojej
kronice,iż„dziecięctwowewszystkimjestbezsilne”28.Rozumiano,
żedzieckoniejestwpełniukształtowanymczłowiekiem,ajego
zachowanieróżnisięodzachowaniadorosłego.Dzieci,jaksądzono,
nieposiadałytakżezdolnościodróżnianiadobraodzła,
copowodowało,żenaprzykładpodczaspogrzebuzmarłegodziecka
nieodprawianomszy.Przezswojąniewinność–wpewiensposób
samoczynnie–jegoduszaosiągałazbawienie29.
Fakt,iżzdawanosobiesprawęzodmiennościokresudzieciństwa
iformalniewyznaczanodatęjegozakończenia,nieoznaczał,
żerzeczywiścietrwałoonodlakażdegodzieckarówniedługo.
Zapewnewrodzinachszlacheckichczypatrycjuszowskichdzieci
pozostawałydziećminajdłużej,jaksiędało.Jednakwbiedniejszych
warstwachspołecznych,jakchłopi,plebsczymarginesspołeczny,
dzieckiembyłosięjedyniedomomentu,wktórymosiągałosię
zdolnośćdopracy.Nieproduktywnajednostka,czylimalutkiedziecko,
