Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wiedza
Esejowydajnościiinnowacjiwsferzewiedzy
Wyrażająctoinaczej,ćwiczenianastawionenawydajnośćczęstomająnacelu
„eliminacjęproblemów”zamiastpogłębionego,długotrwałegoichrozwiązy-
wania.Przygotowującludzidotego,żenapotykanewżyciuproblemybędą
przedewszystkimproblemamirutynowymialbo,wnajgorszymrazie,pro-
blemamizbliżonymidotychrutynowychredukujemypotrzebęintensywnego
rozwiązywaniaproblemówisprawiamy,żeludziewstaniedziałaćcałkiem
skutecznie.
Aleitojestdużealewydajnawiedzajestnieodpowiedniawśrodo-
wiskachzmiennychiwczasiezmian,kiedywszystko,cowiemyniedajesię
wpełnizastosować.Taknaprawdęwysocewydajnawiedzamożezakłócać
dobrewykonanie.Podczasletnichigrzyskolimpijskichw2000r.gimna-
styczkiprzewracałysiępodczasskoków.Okazałosię,żekoziołzostałusta-
wionyo5,08cmniżejniżzazwyczajitowystarczyło,byzakłócićwydajność
zawodniczekświatowejklasy.
Wiedzatopotęga;wiedzatoteżbalast.Wcześniejszawiedzakształtuje
sposóbinterpretowaniaświata,ateinterpretacjemogączynićnasślepymina
alternatywę.Turyściodwiedzającyegzotycznemiejscemogąnaprzykładsą-
dzić,żetubylcy„mająkulturę”.Jednocześniecisamituryścibędąpostrzegać
miasto,wktórymmieszkają,jakocośzwyczajnego,naturalnegoiwolnego
odkultury.
Ludzieujawniająskłonnośćdoszukaniadowodówsłusznościwłasnychpo-
glądówilekceważeniaalternatyworazdowodówwskazującychnato,żesię
mylą(zob.rozdz.12).HeckleriScaife(2015)odkryli,żewcześniejszeprzekona-
niastudentówfzykipoprawiałyichumiejętnośćznajdowaniadanychspójnych
zprzekonaniami,aleblokowałyinterpretowaniedanychznimisprzecznych.
Wydajnawiedzamożestwarzaćproblemy,ponieważludziezgóryzakła-
dająrozwiązaniazgodnezichrozumieniemproblemu.EdwinLand,wynalazca
polaroidu,opisałwglądjakonagłąprzerwęwgłupocie.Głupotawynikazpo-
czątkowegozdefniowaniaproblemuzdefniowania,którezawierazałożenia
wydajnewinnychkontekstach.
Adams(1979)podajeprzykładinżynierówchcącychskonstruowaćau-
tomatdozbieraniapomidorów,którybyichnieuszkadzał.Wypróbowywali
różnetwórczerozwiązania,aleprzełomuniebyło.Późniejdołączyładonich
grupabotaników.Pomogliinżynieromnanowozdefniowaćproblem.Zamiast
zaprojektowaniamechanicznegourządzeniadozbieraniapomidorów,które
byichnieuszkadzało,lepsząstrategiąokazałosięstworzeniepomidora,
18