Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
żesię,jakzauważyłDerrida,zukrytązatonemniezmąconejpewno-
ścizmianątrybudociekańśledczychnatrybusilnegodowodzenia
czegoś,nacodowodówbrakujeiczegodowieśćsięnieda23.
TęczęśćwywoduotwierakrytykapodadresemHeideggera,że
podporządkowałobrazwłasnejprojekcjiopartejnabliskichfilozofo-
wiskojarzeniachzziemiąichłopstwem,zamiastskupićuwagęnasa-
mymmalowidle.Wrezultacie„przeoczyłonto,coosobisteifizjono-
miczne”wnamalowanychbutach.Artysta„oddałjejakostojącena
wprostnas(facingus),takindywidualneizmarszczonewwyglądzie,
żemożemymówićonichjakoprawdziwymportreciestarzejących
siębutów”24.Autorprzekonujezatem,żewprzeciwieństwiedoHe-
ideggerastwierdzaoobrazietylkoto,conanimwyraźniewidaćinie
powinnoulecprzeoczeniu:fizjonomiczny,portretowywyglądbu-
tów,prezentującychsięnam„twarząwtwarz”
.Fragmenttenjestnad-
zwyczajdobitnymprzykłademzasadystwierdzaniafaktówjakocze-
gośbezpośredniodanegoioczywistego,alestwierdzaniaichwtaki
sposób,którynapozórtylkojeidentyfikuje,awistocieokreślato,
zaczymmająoneprzemawiać,nadajeimznaczeniezgodnezprzy-
jętąinterpretacjąiobracajewargumentpotwierdzającywysuwaną
tezę.Jeżeliprzyjmiemyokreślenieasiffacinguszaadekwatnyopis
widocznejcechymalarskiegoujęciabutów,musimyjednocześnie
uznaćprawdziwośćwniosku,żeobrazprezentujebutywformiepor-
tretowej,jednologiczniepociągadrugie.Askorotak,totrzebabę-
dzieuznaćzgodnośćtegomalarskiegoujęciabutówzprzywołanym
wdalszymciąguwywoduobrazemliterackim,wktórymKnutHam-
sunopisujewłasnebutyjakoodpowiednikswojejtwarzy.Przywoła-
nenakoniecwspomnienieGauguinazpobytuwArlesw1888roku,
dotyczącebutów,wktórychvanGoghkiedyśchodził,ewangelizu-
jącbelgijskichrobotników,aktórepóźniejnamalował,indukcyjnie
potwierdzatezęoosobistymcharakterzetegomalarskiegomotywu
wtwórczościartysty:podstawąkonfirmacjijestkolejneźródłohisto-
ryczne,świadectwoGauguina,azarazemwspomnianywnimkolejny
obraz.
Jeśliwziąćpoduwagęsamtylkosurowiecposzczególnychda-
nych,któreSchapirowykorzystałdobudowyswojegowywodu–
23
24
J.Derrida,op.cit.,s.424–426.
M.Schapiro,op.cit.,s.203.
39
AdamMickiewiczUniversityPress©2022
