Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
właściwegozestawuwskaźników,takżedopomiaruróżnegorodzaju
procesówzwiązanychzzagadnieniamizagospodarowaniaprzestrzen-
nego.Proponowanyzestawwskaźnikówmusibyćstosunkowoniewielki,
abyumożliwićsprawnestosowanie,wzwiązkuztymkoniecznyjest
wybóriagregacjamierzonychzjawisk.Trzebazatemzaakceptowaćnie-
uchronnąsubiektywnośćdoboruzestawuwskaźników,starającsięjedy-
nieuczynićtenprocesmożliwienajbardziejsystematycznym,naukowym
iobejmującymnajistotniejszezagadnienia[Černe,Kušar2010:9–13].
Podstawowymipojęciamizwiązanymizpracąprzyużyciuwskaź-
nikówsąwzajemniepowiązaneelementy:dane,wskaźniki,indeksy
(wskaźnikisyntetyczne)orazinformacja(ryc.2).
Ryc.2.Relacjepomiędzyelementamizwiązanymi
zpracąprzyużyciuwskaźników
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawie:Segnestam2002:15
Danesąelementemwyjściowymwpracynadwskaźnikamiista-
nowiąwzwiązkuztymbazędlawskaźników,indeksóworazinforma-
cji.Zasadniczeznaczeniemadostępność,jakośćisposóbpozyskiwania
danych.Zazwyczajniesąoneużywanedoopisuzmianstanuśrodowiska,
gospodarkiczyaspektówspołecznych.Napodstawiedanychopracowy-
wanesąwskaźniki,którestanowiąnajbardziejpodstawowenarzędzie
analizowaniazmian.Indeksy(wskaźnikisyntetyczne)powstająprzez
połączeniedwóchlubwięcejwskaźników,ewentualniekilkudanych.
Sąonezazwyczajużywanenawyższych,bardziejzagregowanych
poziomachanalitycznych,np.napoziomiekrajulubregionu.Służą
prezentacjipewnychszerszychzjawiskwramachposzczególnychsek-
torów,np.LivingPlanetIndex,dotyczącyaspektówśrodowiskowych.
Analizybazującenawskaźnikach,indeksachorazrzadziej–danych,
przynosząrezultatwpostaciinformacji,którastanowiistotnąpod-
stawęwprocesiedecyzyjnym[Segnestam2002:15].
Generalnieprzyjmujesięzasadętworzenianiedużychzestawów
dobrzedobranychwskaźników,któresąstaranniewybieranezgodnie
zprzyjętymikryteriamiselekcji.Kryteriateustalasięczęstozgod-
nieztzw.zasadamiBellagio[Hardi,Zdan1997,za:Hassiin.2002:
16–17]zakładając,żedladoboruwskaźnikówważnesąnastępujące
kryteriawyboru:
20
