Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jakościoweczyilościowe–porównaniemetod
21
metodatajestgorszaodmetodilościowych.Subiektywizmanalizyjestzarównozaletą,
jakiwadąbadańjakościowych.Bardzodużowtakiejanaliziezależyoddoświadczenia
iwnikliwościbadacza.Dobrybadaczodużymdoświadczeniupotrafspojrzećnawyniki
zszerszejperspektywyniżtylkodostarczoneinformacjeiznaleźćwwynikachwięcej,niż
gdytęsamąanalizęrobimniejdoświadczonyimniejwnikliwybadacz.
Badaniomjakościowymzarzucasięniekiedyrównieżniskisto-
pieńtrafności.Wklasycznejmetodologiibadańpomiartrafnyto
taki,wktórymdokonanopomiarutego,cozamierzanozmierzyć
(Brzeziński1996).Wkontekściebadańjakościowychbadaczeza-
dająsobieczęstopytanieotrafnośćdokonywanychobserwacji:czy
Dobrybadaczjakościowyto
taki,którynieboisiębadań
ilościowych,znaje,rozumie.
Dziękitejwiedzywybiera
metodyjakościowedlatego,
żesąnajodpowiedniejszedo
zbadaniadanegoproblemu,
aniedlatego,żeinnychmetod
nieznainierozumie.
obrazzjawisk,którysięotrzymujewwynikudyskusji,jestpraw-
dziwymobrazemrzeczywistości.Czyopinie,któresięwwywiadzie
pojawiają,odzwierciedlająprawdziweopinieuczestników,czyteż
sąwynikiemchwilowejinterakcjimiędzyuczestnikamiorazuczest-
nikamiamoderatorem.Doświadczeniepokazuje,żewwiększościprzypadkówwynikom
uzyskanymwbadaniachjakościowychmożnaufaćimożnauznaćjezatrafne.Niemniej
należypodchodzićdonichzpewnądoząkrytycyzmu,pamiętając,żejestwieleczynników,
któremogąwpływaćto,jakiewynikisięuzyskuje:popierwsze,moderator
,poprzezsposób
sformułowaniapytania,intonacjęgłosu,pozycjęciała(por
.rozdz.9);podrugie,uczestni-
cyprzezwzajemnywpływnasiebieczyprocesygrupowe,którenieodłącznietowarzyszą
szczególniewywiadomgrupowym.
Wartozawszepamiętać,żebadaniajakościowesłużąinnymcelomniżbadaniailo-
ściowe:rozumieniurzeczywistościaniepomiarowizjawisk.Niemożnawięcpowiedzieć,
żejednaztychmetodjestlepszalubgorsza,sąpoprostuinneidziękitemuwspaniale
sięuzupełniają.Każdazmetoddajemożliwośćuzyskiwaniainnegorodzajuinformacji
ijeżelijestużywanazgodniezprzeznaczeniem,jestbardzodobrym,wręczniezastąpionym
narzędziem.
Wkontekścierozważańnadspecyfkąmetodjakościowychiilościowychwartozwrócić
uwagęnato,żeniezawszebadaczmusiwybieraćmiędzytymimetodami.Metodytemo-
gąbyćstosowanewjednymprojekciebadawczymjakometodykomplementarnewobec
siebie.Wtakiesytuacjipojawiasięoczywiściekolejnepytanie:któraztychmetodpowin-
nabyćstosowanajakopierwsza,aktórajakodruga?Iturównieżniemajednejzasady;
wszystkozależyodproblemubadawczego,zktórymmamydoczynienia.
Metodyjakościowe(najczęściejzogniskowanewywiadygrupowe,alerównieżwywia-
dyindywidualne)stosujesięprzeddużymibadaniamisondażowyminajczęściejwtedy
,
gdymamydoczynieniazezłożonymiprogramamibadawczymiigdyniewielejeszcze
