Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tyLutosławski(1863-1954),filozofzUniwersytetuJagiellońskiego18,który
założyłstowarzyszenieEleusis19.Członkowie,zwaniElsami,ukształtowali
ostatecznieswąnazwęELSodgłównegohasłaizawołania:EcclesiaLexSu-
prema.Byłotojednakprzedmiotemdyskusjijeszczew1927r.nazjeździe
walnymwPoznaniuwdniachod12do21sierpnia1927r.20Wroku1929
związekzakupiłwBurzynie12haziemi,bytamzałożyćosadę.Zamiarem
Elsówbyłoposiadaćwłasnąszkołę.Stowarzyszenieoddziaływałom.in.przez
kołaakademickie.NajbardziejaktywnawydajesięBMłodzieżeleuzyńska
WszechnicyJagiellońskiej”.Trudnozakładać,abyJ.Sajdakniespotykał
sięztągrupąstudentówpodczasswegopobytuwKrakowie21.Wakacyjne-
gowypoczynkuzażywaliwBElsowie”profesorowieuniwersyteccyzrodzi-
nami.WspólnymisiłamirodzinytewzniosłyDomFilarecki,którywroku
1937poszerzonookaplicę.Szczególnąrolęodgrywałwtymkręguprof.Jan
DobrowolskizPoznania22orazburzyńskarodzinaChmielów.Powojniewła-
dzezlikwidowałyosadęizdelegalizowaływ1945r.FilareckiZwiązekElsów23.
SpóroElsów,ichznaczenieiideowyprofiltrwapodziśdzień24.
18WybitnyznawcaPlatona;jegoprzełomowapracaTheOriginandGrowthofPlato’s
Logic,2.wyd.,London1905,wywarładużywpływnaustaleniechronologiipismfilozofa.
19ArchiwumPAU3822-3850;W.Lutosławski,DziałalnośćEleusis,tamteżdokument
BUstawa”,którąpodpisano24czerwca1928r.
20ListOkrężny.OrganwewnętrznyFilareckiegoZwiązkuElsów,rokXXV,nrII,Poznań
1927,zwł.s.15.
21ArchiwumPAU3822-38500;np.odezwaBDoogółumłodzieżypolskiej”zczerwca
1908r.
22A.Magowska,JanMarianDobrowolski-botanikiznawcazielarstwa(1886-1958),
BKwartalnikHistoriiNaukiiTechniki”39,1994,s.73-84.Artykułzawierawieleciekawostek
oElsowieorazodniesieniadoarchiwaliówdotyczącychtegomiejsca.
23Burzyn.blogspot.com/p/elsowo.html,pobrano3lutego2017r.Por.teżinformacjęore-
aktywacji:BGazetaWyborcza”,nr188z11VIII1992,s.12.
24Tamże,por.teżinformacjęoreaktywacji:BGazetaWyborcza”,nr188z11VIII1992,
s.12:BPoodzyskaniuniepodległościw1918r.dogłosuwsprawachzwiązkudoszlinacjona-
liściiultrakatolicy,którzyjużw1924r.doprowadzilidozmianstatutowych,wykluczających
zezwiązkuPolakówinnychwyznańinarodowości.Związekzajęty«odprawianiemwspólnych
praktykreligijnych»[§5cstatutu]popularnienazywaniem«klepaniempacierzy»zacząłpo-
wolitoczyćsięwotchłańokupacji.Wyrzeczonosięrównież«ojcówzałożycieli»Wincentego
LutosławskiegoiksięciaGiedroycia.Jednakżedawnyśladpozostałiidea«ogniskfilareckich»
zostałazrealizowanawłaśniewBurzyniejakowzorcowawioskafilareckaok.1934rokuijuż
wczasiedrugiejwojnyzapisałaswojejasnejakiciemnekarty[ł].Podjętewroku1986przez
JadwigęBargieł-córkęElsówstaraniadoprowadziływ1992r.doreaktywowaniaFilareckiego
ZwiązkuElsównapierwotnymgruncietolerancji,jakozwiązekłludziprawychirozumnych,
kierującychsięnajwyższymizasadamimoralnymiludzkości,Polakówwszystkichwyznańina-
~17~
WydawnictwoNaukoweUAM–wszelkieprawazastrzeżone
