Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Monarchia,demokracja,WłochySilvioBerlusconiego
Możebyćniebezpieczny,aletosułtan,aniedyktator52.Terminpodchwy-
ciłatakżeprasa.Sułtaniwezyr-zatytułowałartykułniechętnyBerlusco-
niemunTheEconomist”53opisującproblemywewnątrzkoalicji.
Demokracjajesttakżemodyfikowanaprzezkulturę.Wprowadzając
zasadydemokracji,trzebasięliczyćzhistorycznymimożliwościamipo-
szczególnychspołeczeństw-zauważaHenryKissinger54.ZdaniemGeer-
taiGertaJanaHofstedeinstytucjesąrzeczywistąprzyczynąróżnicmię-
dzykrajamii(ś)dostosowująsięwsposobiefunkcjonowaniadokultury
lokalnej55.JakoprzykładpodająUnięEuropejską,gdzietesameprawa
działająodmienniewróżnychkrajachczłonkowskich.TezęH.Kissingera
iG.G.HofstedepotwierdzarównieżRobertPutnam,którywDemokra-
cjiwdziałaniu.TradycjeobywatelskiewewspółczesnychWłoszech56,daje
odpowiedźnapytanie,jakkulturawogólewpływanademokratycznein-
stytucje,procespodejmowaniadecyzjiorazstylsprawowaniawładzyijak
wyglądatowprzypadkuWłoch.
Wwynikuprzeprowadzonychbadańzauważa,iżtoinstytucjekształtują
politykę,albowiemregułydziałaniaorazstandardoweproceduryopera-
cyjne,któreskładająsięnainstytucje,wpływająnawynikipolitykipoprzez
nadawaniekształtuzachowaniompolitycznym,(ś)kształtujątożsamość,
możliwościistrategieaktorów57.Reformainstytucjiwznaczącysposób
powinnawięczmieniaćformyprowadzeniapolityki.Istniejejednakwiele
przykładów,któretemuprzeczą.Republikanawierzchu,apodspodem
cesarstwo-mówiłofrancuskiejCzwartejRepubliceDeschanel.Stare
winownowychbutelkach-mówilioswojejreformieregionalnejWłosi.
DlategodrugazfundamentalnychobserwacjidokonanychprzezPutnama
mówi,żeinstytucjesąkształtowaneprzezhistorię.Dotychdwóchaksjo-
matówPutnamdokładatezę,iżinstytucjaformalnawróżnychkontekstach
możedziałaćróżnie.
Mimopodkreślaniaznaczeniajakościinstytucjidlaokreśleniawagi
analizowanejdemokracji,PutnamprzypominazaMonteskiuszem,że
gdyrodząsięnowepaństwa,przywódcykształtująinstytucje,natomiast
późniejinstytucjekształtująprzywódców.nHołd”złożonywadzeinstytu-
cyjnychrozwiązańzostałzminimalizowanypoprzezzastrzeżenie,żeich
52Ibidem.
53SilvioBerlusconiunderfire.Thesultanandthevizier,nTheEconomist”,26września2009,
s.34-35.
54H.Kissinger,Ostrożniezhegemonią,nRzeczpospolita”,11-12czerwca2005.
55G.Hofstede,G.J.Hofstede,Kulturyiorganizacje.Zaprogramowanieumysłu,PWE,War-
szawa2007,s.32.
56R.D.Putnam,Demokracjawdziałaniu.TradycjeobywatelskiewewspółczesnychWłoszech,
Znak,Fundacjaim.StefanaBatorego,Kraków-Warszawa1995.
57Ibidem,s.20.
36
