Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Monarchia,demokracja,WłochySilvioBerlusconiego
jakośćmoże,anawetmusizależećodwładcy,którypowołujejedodziała-
nia.Coniewyklucza,żepozostawionensamesobie”,będąewoluowały58.
***
nProblemzdemokracją”komplikujesięjeszczebardziej,gdyzderza
sięonazmonarchią,aprzynajmniejzmonarchicznymsposobemspra-
wowaniawładzy.Monarchia,zadefinicjąsformułowanąprzezRogera
Scrutona,oznaczającadosłownierządyjednejosoby,toustrój,wktórym
głowapaństwapełniswójurząd,zazwyczajłączącysięztytułemkrólalub
królowej,dożywotnio,lubdomomentuzrzeczeniasiętronu(wformieab-
dykacji)59.Literaturaprzedmiotuwyróżniadwarodzajemonarchii:ogra-
niczonąiabsolutną.Tapierwsza,częstoprzyjmującaformęnowożytnej
monarchiikonstytucyjnej,charakteryzujesiętym,iżosoba,którapanu-
je,niekoniecznierządzi,wścisłymsensiekontrolowaniawynikówdecyzji
władzywykonawczej,najczęściejsprawujefunkcjęwyłącznieceremonial-
ną,aniekiedyproceduralną60.Niejesttowariant,októrymchcęmówić,
charakteryzującWłochypodrządamiSilvioBerlusconiego.Niechodzimi
równieżomonarchięabsolutną,wklasycznymrozumieniutegopojęcia,
która-zdaniemSrutona-zanikajakoustrój.
MonarchieabsolutnewEuropiewystępowaływXVI-XVIIIwieku.
Monarchadysponowałpełniąwładzy.Niepodlegałżadnymprawom,
pozaboskimi,iniczyjejkontroli.Koncentrowałwswoichrękachwładzę
ustawodawczą,wykonawcząorazsądowniczą.Swąnieograniczonąwła-
dzęotrzymałodBoga,dlategoludniemógłingerowaćwtenukładiod-
bieraćmuboskichuprawnień.Zchwilągdynboskość”monarchyzostała
podważona,aThomasHobbeszacząłuzasadniaćracjonalnośćmonarchii
absolutnejtym,żejestonannajdoskonalsząspośródwszystkichznanych”
formąsprawowaniawładzy,podwpływemrosnącejwsiłęburżuazji,mo-
58Tezatapotwierdziłasięwprzypadkuwłoskichinstytucjiregionalnych.Stworzoneprzez
politykówszczeblacentralnego,zaczęłykształtowaćpolitykówlokalnychwsposóbodmienny
dotego,coobserwowanonapoziomiekrajowym.Wciągudwudziestulatregionalnegoekspe-
rymentunastępowałyogromnezmianywpolitycznymklimacieipolitycznejkulturze,idącewkie-
runkuodkonfliktuideologicznegodowspółpracy,odekstremizmudoumiarkowania,oddogma-
tyzmudotolerancji,odabstrakcyjnejdoktrynydopraktycznegozarządzania,odgrupinteresów
dowspólnotyinteresu,odradykalnejreformyspołecznejdo»dobregorządu«.Noweinstytucje
sprzyjałyrozprzestrzenianiusiętolerancyjnego,ukierunkowanegonawspółpracępragmatyzmu
wśródswoichczłonków.Takjakoczekiwalitegozwolennicyregionalnejreformy,ukształtowa-
łaonanowysposóbuprawianiapolityki.Wytworzyłsięwręczautonomicznyregionalnysystem
polityczny(corazmniejzależnyodpartyjnychbossówszczeblakrajowego),czegoefektembyła
prawietrzyrazydłuższaprzeciętnażywotnośćrząduregionalnegowporównaniuzkrajowym.
R.D.Putnam,op.cit.,s.47i69.
59R.Scruton,Słownikmyślipolitycznej,ZyskiS-ka,Poznań2002,s.222.
60Ibidem.
37
