Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Laboratorium”JerzegoGrotowskiego
42
wasztukanieuznajewłaściwiefleksperymentów”,askoronieuznaje
sięeksperymentowania,należyjednocześnieodrzucićprowadzenie
badańnatymterenie-tymwłaśnieróżnisięonaodnaukiiniepowin-
nosięichzesobąutożsamiać.Sztukatoprzedewszystkimdziełota-
lentuartysty,któregoakttwórczyjestswoistymanalogonemaktu
stworzenia,boskiejkreacji.Takwięcowartościdziełasztukiniedecy-
dująjakiekolwiekfleksperymenty”iflbadania”,aletalentartysty35.
NatomiastWłodzimierzStaniewskiodcinasięodfllaboratorium”
wimiędośćszczególniepojmowanychflobiektywizmu”iflspołeczni-
kostwa”,czylimożliwiepowszechnejidokonywanejzzewnątrzwery-
fikacjikryteriówocenyorazichzobiektywizowania.Wjegorozumie-
niuTeatrLaboratoriumpodkierunkiemGrotowskiegostałsięwistocie
niemalsynonimemsekciarstwanatereniesztukiteatruinegatywnych
cech,któresięznimwiążą.
Takzdecydowanaijednoznacznakrytykafllaboratorium”iflla-
boratoryjności”przezjednegozbyłychczłonkówwrocławskiego
zespołujestniejakokrytykąflodwewnątrz”.PomimożeWłodzimierz
StaniewskinigdyniewidziałKsięciaNiezłomnegoiotymprzedsta-
wieniuorazopracynadnimmożeznaćjedyniepośrednieprzekazy.
Przedewszystkimjednaknieodróżniaonpoziomuindywidualnej
psychologiiodpoziomuarchetypowego(nieosobniczego)wpracy
reżyserazaktorem,czylitego,coCarlGustavJungujmujejakoza-
sadnicząróżnicęmiędzyflsztukąpsychologiczną”aflsztukąwizyjną”,
przyczymtylkotadrugajestniejakoflpodłączona”doarchetypów36.
Nietrzebatuwyjaśniać,żepracaGrotowskiegoiCieślakawKsięciu
Niezłomnymodnosiłasięwłaśniedopoziomuarchetypowego.Zasta-
nawiafakt,żeStaniewski,którysamjestwybitnymreżyserem,niedo-
strzega,lubniechcedostrzec,izrozumiećtejtakfundamentalnej
przecieżróżnicy.
Jakzatemwidać,LaboratoriumGrotowskiegobyłoijestnaróżne
sposobyatakowanerównieżprzezniektórychspośródwybitnych
przedstawicieliawangardyteatralnej.Atakowanejestzato,żenie
doceniaznaczeniatalentuwsztuce,żeuprawiaswegorodzajusek-
ciarstwonajejobszarze,atakżezaflnieautentyczność”,brakflobiek-
tywizmu”,anawetzupełnądoniegoniezdolność.
Wydajesię,żewłaśnieróżnicainapięciawystępującemiędzy
laboratoriamiteatralnymiizespołamistudyjnymi(atakżezdecydowaną
większościątwórcówizespołówzaliczanychdoawangardyteatralnej)
zjednejstronyorazmiędzylaboratoriami(równieżwielomazespołami
